نوشته‌ها

آزمایش خون برای تشخیص اختلالات روانی

آزمایش خون برای تشخیص اختلالات روانی یک زمینه تحقیقاتی در حال ظهور است. محققان در حال بررسی نشانگرهای زیستی در خون هستند که ممکن است با اختلالات روانی مرتبط باشند. این نشانگرها می توانند شامل هورمون ها، پروتئین ها، ژن ها و سایر ترکیبات باشند.

در حال حاضر، هیچ آزمایش خونی وجود ندارد که بتواند به طور قطعی یک اختلال روانی را تشخیص دهد. با این حال، آزمایش خون می تواند به پزشکان کمک کند تا تشخیص را در برخی موارد آسان تر کنند.

انواع آزمایش خون برای اختلالات روانی

انواع مختلفی از آزمایش خون وجود دارد که می تواند برای تشخیص اختلالات روانی استفاده شود. برخی از رایج ترین انواع آزمایش ها عبارتند از:

  • آزمایشات هورمونی : این آزمایش ها سطح هورمون هایی مانند کورتیزول، تیروکسین و تستوسترون را بررسی می کنند. این هورمون ها با برخی اختلالات روانی مانند افسردگی، اختلال دوقطبی و اختلالات خوردن مرتبط هستند.
  • آزمایشات پروتئینی : این آزمایش ها سطح پروتئین هایی مانند سیتوکین ها را بررسی می کنند. سیتوکین ها با التهاب مرتبط هستند و التهاب با برخی اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی و اختلالات استرس پس از سانحه مرتبط است.
  • آزمایشات ژنتیکی : این آزمایش ها سطح ژن هایی را که با اختلالات روانی مرتبط هستند بررسی می کنند. این ژن ها می توانند خطر ابتلا به یک اختلال روانی خاص را افزایش دهند.

برخی از اختلالات روانی که آزمایش خون می تواند در تشخیص آنها کمک کند

آزمایش خون می تواند به پزشکان کمک کند تا در تشخیص برخی اختلالات روانی مانند موارد زیر کمک کند:

  • افسردگی : آزمایش خون می تواند سطح هورمون های مرتبط با افسردگی مانند کورتیزول، تیروکسین و تستوسترون را بررسی کند.
  • اختلال دوقطبی : آزمایش خون می تواند سطح هورمون های مرتبط با اختلال دوقطبی مانند هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) و هورمون کورتیکوتروپین (ACTH) را بررسی کند.
  • اختلالات خوردن : آزمایش خون می تواند سطح هورمون هایی مرتبط با اختلالات خوردن مانند هورمون های تیروئید و هورمون های جنسی را بررسی کند.
  • اسکیزوفرنی : آزمایش خون می تواند سطح پروتئین هایی مرتبط با اسکیزوفرنی مانند پروتئین پری سیتوکروم P (PSP) و پروتئین پیش‌درآمد عصبی (NP) را بررسی کند.
  • اختلالات استرس پس از سانحه : آزمایش خون می تواند سطح پروتئین هایی مرتبط با اختلالات استرس پس از سانحه مانند نشانگرهای التهابی و مولکول های چسبنده را بررسی کند.
  • اختلالات اضطرابی : آزمایش خون می تواند سطح پروتئین هایی مرتبط با اختلالات اضطرابی مانند نشانگرهای التهابی و مولکول های چسبنده را بررسی کند.
  • اختلالات خواب : آزمایش خون می تواند سطح هورمون هایی مرتبط با اختلالات خواب مانند هورمون ملاتونین و کورتیزول را بررسی کند.
  • اختلالات شخصیت : آزمایش خون می تواند سطح ژن هایی را که با اختلالات شخصیت مرتبط هستند بررسی کند.

آینده آزمایش خون برای تشخیص اختلالات روانی

با پیشرفت تحقیقات، آزمایش خون ممکن است در آینده نقش مهم تری در تشخیص و درمان اختلالات روانی ایفا کند. آزمایش خون می تواند به پزشکان کمک کند تا تشخیص را سریع تر و دقیق تر انجام دهند و درمان مناسب تری را برای بیماران تجویز کنند.

با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که آزمایش خون تنها بخشی از فرآیند تشخیص یک اختلال روانی است. پزشکان باید علائم بالینی بیمار را نیز در نظر بگیرند.

منبع:

Psychology Today

/0 دیدگاه/توسط

سندرم شوگرن چیست و چه علائمی دارد؟

, ,

سندرم شوگرن چیست؟

در وایل دهه 1900 یک پزشک سوئدی به نام هنریک شوگرن برخی از زنان مبتلا به آرتروز مزمن را که دارای علائمی مانند خشکی چشم و دهان بودند، شناسایی کرد. سندرم شوگرن (Sjogren’s Syndrome) نوعی بیماری التهابی مزمن است که می تواند بسیاری از اعضای بدن از جمله غده های اشکی و بزاقی را درگیر کند.  این بیماری بیشتر در افراد چهل سال به بالا و همچنین اغلب در بین زنان مشاهده شده است.

سندرم شوگرن

انواع سندرم شوگرن

دو نوع اولیه و ثانویه از این بیماری وجود دارد. سندرم شوگرن اولیه در افرادی که سابقه هیچ نوع بیماری روماتیسمی یا خود ایمنی ندارند، ایجاد می شود. در حالیکه شوگرن ثانویه در افراد مبتلا به بیماری روماتولوژیک دیگر (اغلب لوپوس، اریتماتوز سیستمیک و آرتریت روماتوئید) و به عنوان یکی از عوارض ابتلا به آنها رخ می دهد. علائم در سندرم شوگرن اولیه سریعتر پیشرفت کرده، شدید تر هستند.

علائم و عوارض ناشی از سندرم شوگرن

خشکی دهان (همراه با مشکل در بلع و جویدن غذاهای خشک)، ریفلاکس اسید معده و تورم غدد اطراف صورت و گردن از علائم شایع این بیماری به حساب می آیند. برخی از بیماران مبتلا به این عارضه دارای احساس خشکی، حساسیت یا سوزش دردناک در چشم می شوند و بعضی دیگر دچار خشکی در مجاری بینی، گلو، واژن و پوست می شوند.

خشکی دهان از علائم سندرم شوگرن

بیشتر عوارض این بیماری به علت کاهش اشک و بزاق رخ می دهد. خشکی چشم خطر عفونت در اطراف چشم و آسیب قرنیه را افزایش می دهد. خشکی دهان می تواند باعث افزایش پوسیدگی دندان، التهاب لثه و عفونت های مخمر دهانی به همراه درد و سوزش شود. تعدادی از بیماران نیز دوره هایی از التهاب و ورم دردناک در غدد بزاقی اطراف صورت تجربه می کنند. سرفه ها خشک مداوم، خشکی واژن و خستگی مفرط می توانند از دیگر علائم این بیماری باشند.

بعضا در سایر قسمت های بدن یا در صورت عدم درمان، عوارض ناشی از این بیماری خود ایمنی رخ می دهند.

  1. بروز درد، سفتی و تورم خفیف در مفاصل
  2. آسیب به قرنیه که با مشکلات بینایی از جمله حساسیت به نور و تاری دید همراه است.
  3. بی حسی و سوزن سوزن شدن در ناحیه پا
  4. ایجاد بثورات روی بازوها و پاها 
  5. بروز التهاب در ریه ها، کبد و کلیه که به ندرت اتفاق می افتد.
  6. در موارد بسیار نادر افراد به سرطان لنفوم مبتلا می شوند.  
علائم سندرم شوگرن

علت سندرم شوگرن چیست؟

علت سندرم شوگرن کاملا مشخص نیست. اما می دانیم که این بیماری نوعی خود ایمنی است. در بیماری های خود ایمنی سیستم ایمنی بدن، که به طور معمول وظیفه از بین بردن عوامل خارجی، عفونت ها و سلول های سرطانی را دارد، به واسطه یکسری اختلالات به سلول ها و بافت های بدن حمله می کند. در سندرم شوگرن، سلول های ایمنی اغلب به غدد بزاقی و اشکی حمله کرده موجب التهاب آنها و کاهش اشک و بزاق می شوند. در واقع این گلبول های سفید خون با نفوذ به غدد بزاقی، غدد اشکی و سایر بافت های برون ریز باعث ایجاد اختلال و کاهش عملکرد آنها می شوند. این اتفاق باعث بروز علائم سندرم شوگرن شامل خشکی دهان، چشم، پوست، بینی، دستگاه تنفسی فوقانی و واژن می شود.

همچنین بر طبق تحقیقات عوامل ژنتیکی و برخی از عفونت های ویروسی احتمال ابتلا افراد به این بیماری را افزایش می دهند.

چگونه سندرم شوگرن تشخیص داده می شود؟

تشخیص این بیماری با توجه به مجموع علائم، معاینه بالینی پزشک، آزمایش خون و گاها آزمایشات خاص انجام می شود. ممکن است خشکی چشم و دهان به عنوان نشانه های اولیه بیماری بروز کنند، اما برای تشخیص قطعی پزشک به بررسی بیشتر نیاز دارد، زیرا این علائم می توانند توسط عوامل دیگری مانند مصرف برخی داروها ایجاد شوند. برای مثال ممکن است بیمار به جهت پوسیگی دندان به دندانپزشک یا برای خشکی واژن به متخصص زنان مراجعه کند.

معیارهای تشخیص قطعی این بیماری که باید در معاینه بالینی و نتایج آزمایشات مورد توجه قرار گیرند، شامل موارد زیر هستند:

  1. نیاز بیمار به مصرف قطره چشم حاوی اشک مصنوعی بیش از 3 بار در روز
  2. خشکی مزمن چشم و دهان که بیش از 3 ماه به طول بینجامد.
  3. نتایج آزمایش چشم پزشکی
  4. نتایج اندازه گیری میزان جریان بزاق
  5. نتایج مربوط به میزان آنتی بادی های SSA یا SSB در خون

چه تست هایی برای تشخیص سندرم شوگرن به کار می روند؟

از آنجایی که علائم شوگرن در افراد مختلف، با یکدیگر متفاوت است، پزشک آزمایشات مختلفی را برای تشخیص آن تجویز می کند.

آزمایشات خون:

  1. تست ANA: آنتی بادی های ضد هسته ای (ANA)، به سلول هی بدن حمله می کنند. خون افراد مبتلا به شوگرن حاوی آنتی بادی های خاصی است. این نوع آنتی بادی های خاص فقط در حدود 60 تا 70 درصد از بیماران مبتلا به این عارضه وجود دارد، بنابراین نتیجه منفی نشان دهنده تشخیص قطعی نخواهد بود.
  2. تست آنتی بادی های SSA و SSB: این آنتی بادی ها در خون افراد مبتلا به شوگرن اولیه مشاهده می شود. اما این تست همیشه برای همه ی مبتلایان مثبت نیست.
  3. تست فاکتور روماتوئید: این پروتئین که در خون افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید مشاهده می شود، در 65 درصد بیماران شوگرن نیز وجود دارد.

آزمایشات چشم پزشکی:

  1. آزمایش شیرمر: پزشک نوارهای کاغذی را زیر چشم بیمار قرار می دهد و بعد از 5 دقیقه میزان رطوبت آنها اندازه گیری می شود.
  2. آزمایش اسلیت لمپ: به کمک میکروسکوپ چشمی اسلیت لمپ میزان خشکی چشم و التهاب آن بررسی می گردد.
  3. رنگ آمیزی چشم با رنگ های حیاتی: نوعی رنگ بی ضرر بر سطح چشم بیمار ریخته می شود و سپس پزشک با استفاده تاباندن نور مخصوصی تمام آسیب های چشمی فرد را مشاهده می کند.

سایر آزمایشات:

  1. اندازه گیری میزان جریان بزاق: وزن بزاق تولید شده به مدت 5 دقیقه اندازه گیری می شود.
  2. سیالوگرام: به غدد پاروتید بیمار رنگ تزریق شده سپس با استفاده از اشعه ایکس عکسبرداری می شود. این روش کاربرد کمی دارد.
  3. تصویربرداری اشعه ایکس قفسه سینه یا سی تی اسکن: برای بررسی وجود التهاب در ریه انجام می گیرد.
  4. آزمایش ادرار: برای کنترل عملکرد کلیه های بیمار انجام می شود.
  5. بیوپسی (نمونه برداری) از لب داخلی و غدد بزاقی اطراف صورت

سندرم شوگرن چگونه درمان می شود؟

گرچه سندرم شوگرن قابل درمان و از بین رفتنی نیست، درمان موثر در اکثر موارد باعث کاهش علائم می شود. اغلب، درمان سندرم شوگرن به جهت رفع علائم اصلی و آزار دهنده، یعنی خشکی چشم و دهان و همچنین پیشگیری و درمان عوارض طولانی مدت آن مانند عفونت و بیماری های دندانی است.

استفاده از اشک مصنوعی برای کاهش خشکی چشم

درمان های مرسوم عموما علائم خشکی را به طور کامل از بین نمی برند. برای مثال از قطره چشم حاوی اشک مصنوعی یا ژل شبانه چشم استفاده می گردد. بیمار باید به طور منظم به چشم پزشک مراجعه کند تا علائم مربوط به آسیب قرنیه و عفونت چشم بررسی شوند. برای افزایش ترشح بزاق نیز به بیمار توصیه می شود تا آب بیشتری بنوشد، آدامس بجود یا از داروهای محرک تولید بزاق استفاده نماید.

مراقبت های مربوط به دهان و دندان باید به طور مرتب در این بیماران به منظور جلوگیری از پوسیدگی انجام گیرد.

درد مفاصل یا درد های عضلانی در این بیماران با داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی درمان می شود.

درمان های اصلاح کننده بیماری نیز با استفاده از دارو های ضد التهابی و سرکوبگر سیستم ایمنی بدن مورد استفاده قرار می گیرند.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش (پیروزی) استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی در شرق تهران منطقه پیروزی می باشد .

منابع:

  1. https://www.rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/Diseases-Conditions/Sjogrens-Syndrome
  2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/233747#diet
سندروم شوگرن
/0 دیدگاه/توسط

HBV چیست و عفونت با این ویروس چه علائمی دارد؟

, ,

هپاتیت B چیست؟

کبد یکی از اعضای حیاتی بدن است که تصفیه خون و پردازش مواد مغذی آن و همچنین مقابله با عفونت ها را بر عهده دارد. التهاب کبد یا هپاتیت بر اثر مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی، بعضی از داروها و عفونت با انواع ویروس هپاتیت ایجاد می شود. در اثر عفونت با ویروس HBV بیماری هپاتیت B حاد یا مزمن بروز می کند. این ویروس معمولاً در هنگام زایمان و از طریق مادر به نوزاد و همچنین از طریق تماس با خون یا مایعات دیگر از بدن فرد آلوده (از طریق رابطه جنسی با فرد آلوده یا استفاده از سوزن یا سرنگ آلوده)  منتقل می شود. عفونت با ویروس هپاتیت B که با نام های HBV و HepB نیز شناخته می شود در نهایت ممکن است به سیروز کبدی (سفت و زخم شدن بافت کبد) و سرطان کبد منجر شود.

تست HBV در جهت شناسایی ویروس هپاتیت B و آنتی بادی تولید شده علیه آن

انواع بیماری هپاتیت B

دو نوع عفونت هپاتیت B وجود دارد:

  1. حاد: هنگامی که فرد برای اولین بار به HBV آلوده می شود عفونت حاد را تجربه می کند. در واقع 4 مورد از هر 5 نفر بیمار بزرگسال مبتلا به HBV از این بیماری بهبود یافته و عفونت از بدن آنها پاک می شود.
  2. مزمن: اگر در مدت شش ماه یا بیشتر عفونت از بدن بیمار رفع نشود، بیمار به هپاتیت B مزمن مبتلا است (مزمن به معنی طولانی مدت می باشد). هپاتیت B مزمن منجر به التهاب کبد، مشکلات جدی تر و احتمالاً کشنده می شود. درمان به موقع می تواند پیشرفت بیماری را کندتر کرده احتمالا ابتلا به سرطان کبد را کاهش دهد. احتمال اینکه فرد به بیماری از نوع مزمن مبتلا شود، به سن آلودگی او بستگی دارد. کودکان زیر 6 سال که به ویروس هپاتیت B آلوده می شوند بیشتر در معرض عفونت های مزمن هستند.

در سال 2015 و بر اساس تخمین سازمان جهانی بهداشت ، 257 میلیون نفر به عفونت HBV مزمن هپاتیت مبتلا بودند. همچنین بر این اساس در سال 2015، هپاتیت B باعث مرگ 887000 نفر شد که عمدتا بر اثر پیشرفت بیماری و ابتلا به سیروز کبدی و کارسینومای سلولهای کبد (یعنی سرطان اولیه کبد) بود. خوشبختانه با واکسن های بی خطر و موثر موجود می توان از ابتلا به هپاتیت B پیشگیری کرد.

علائم بیماری هپاتیت B چیست؟

برخی از افراد آلوده به HBV هرگز احساس بیماری نمی کنند. علائم در افرادی که به تازگی آلوده شده اند، چند هفته ادامه دارد. این علائم ممکن است خفیف یا شدید باشند.

  1. عضلات یا مفاصل دردناک
  2. دل درد
  3. از دست دادن اشتها
  4. تب خفیف
  5. مدفوع شل (اسهال)
  6. کاهش انرژی و خستگی
  7. یبوست
  8. داشتن پوست یا چشم زرد (علائم زردی).
  9. مشکلات معده
  10. ادرار قهوه ای رنگ

بیش از 90٪ افرادی که در بزرگسالی به هپاتیت B مبتلا می شوند در نهایت بهبود یافته وارد فاز مزمن بیماری نمی شوند.

ویروس هپاتیت B چه گونه منتقل می شود؟

در مناطقی که شیوع هپاتیت B بالاست، این ویروس معمولاً از مادر به کودک و در بدو تولد یا از طریق انتقال افقی (قرار گرفتن در معرض خون آلوده) شیوع می یابد. هپاتیت B همچنین با سوزن یا سرنگ آلوده، خالکوبی با سوزن آلوده، قرار گرفتن در معرض خون و مایعات بدن آلوده (مانند بزاق و ترشحات  واژن و منی) منتشر می شود. بنابراین راه های انتقال HBV موارد زیر هستند.

  1. رابطه جنسی محافظت نشده
  2. استفاده از سوزن یا سرنگ مشترک و آلوده، خالکوبی با سوزن آلوده و مشترک
  3. استفاده از وسایل شخصی روزمره که ممکن است به مایعات بدن آغشته باشند. برای مثال می توان تیغ، مسواک، جواهرات پیرسینگ و ناخن گیر را نام برد.
  4. عدم استفاده مراکز درمانی و دندانپزشکی از وسایل استریل
  5. تولد نوزاد از مادر مبتلا به هپاتیت B، HBV هم از طریق زایمان طبیعی و هم سزارین به جنین منتقل می شود.

برخلاف باورهای غلط، HBV از طریق موارد زیر منتقل نخواهد شد.

  1. بوسیدن گونه یا لب ها
  2. سرفه یا عطسه کردن
  3. در آغوش گرفتن و دست دادن
  4. خوردن غذایی که فرد مبتلا به هپاتیت B تهیه کرده است.
  5. شیر دادن به نوزاد

سیروز کبدی و سرطان کبد عوارض طولانی مدت عفونت های HBV به حساب می آیند. سرطان کبد به سرعت پیشرفت می کند و با توجه به گزینه های درمانی محدود در این زمینه، عموما نتایج قابل توجهی در درمان بیمار بدست نمی آید. جراحی و شیمی درمانی می توانند تا حدودی پیشرفت بیماری را کند کنند. پیوند کبد نیز، در افراد مبتلا به سیروز کبدی، تا حدودی موفقیت آمیز می باشد.

مراحل آسیب کبدی، سیروز کبدی آخرین مرحله از این آسیب است.

به چه کسی ناقل ویروس هپاتیت B می گویند؟

ناقلین هپاتیت B، ویروس هپاتیت B را در خون خود دارند، اما علائم بیماری را احساس نمی کنند. بین 6 تا 10 درصد از افرادی که به ویروس آلوده شده اند ناقل می شوند و بنابراین احتمالا دیگران را بدون اطلاع از آن آلوده میکنند. کودکان در بالاترین خطر حامل شدن قرار دارند. از هر 10 نوزاد که از بدو تولد آلوده می شوند، حدود 9 نفر به ناقلین HBV تبدیل می شوند.

تصویری از ویروس هپاتیت B

روش های تشخیص ابتلا فرد به هپاتیت B چیست؟

سه روش اصلی برای تشخیص عفونت HBV وجود دارد.

  1. آزمایش خون: تشخیص قطعی علت مشکلات کبدی و همچنین تمایز هپاتیت B از هپاتیت ناشی از عوامل ویروسی دیگر با معاینات بالینی امکان پذیر نیست، بنابراین تأیید توسط روش های آزمایشگاهی برای تشخیص HBV ضروری است. تعدادی آزمایش خون برای تشخیص بیماری و مانیتور افراد مبتلا به هپاتیت B در دسترس است که می تواند برای تشخیص عفونت های حاد و مزمن مورد استفاده قرار گیرد. آزمایش خون، آنتی ژن های سطحی ویروس (پروتئین های خاصی که در سطح ویروس قرار دارند) را شناسایی می کند. همچنین تست سرولوژی برای بررسی میزان واکنش بدن فردی که در معرض HBV قرار گرفته و یا در جهت حصول اطمینان از وجود مصونیت در مقابل ویروس به کار می رود. در زمان اهدای خون و برای اطمینان از ایمنی خون و جلوگیری از انتقال تصادفی به افرادی که فرآورده های خونی دریافت می کنند، خون اهدا شده تست می شود.
  2. سونوگرافی شکمی: در سونوگرافی از امواج صوتی برای بررسی اندازه و شکل کبد و میزان جریان خون کبد استفاده می شود.
  3. بیوپسی کبد: نمونه کوچکی از بافت کبد بیمار برداشته می شود و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود.

HBV حدود 30 تا 60 روز پس از آلودگی قابل تشخیص است. علائم بیماری در حدود 70 درصد از بزرگسالان به طور متوسط 90 روز پس از آلوده شدن با ویروس ظاهر می شوند.

درمان هپاتیت B چگونه است؟

پزشک بر اساس نوع هپاتیت B، درمان را شروع خواهد کرد.

  • عفونت حاد هپاتیت B: اگر فرد به فرم حاد (کوتاه مدت) مبتلا باشد، احتمالاً نیازی به درمان پزشکی ندارد. برای این بیماران استراحت کافی، نوشیدن مایعات و رژیم غذایی سالم توصیه می شود.
  • عفونت مزمن هپاتیت B: نیاز به درمان دارویی دارد. درمان های دارویی از پیشرفت بیماری و سرعت تکثیر ویروس جلوگیری می کنند. همچنین باعث کاهش تورم کبد می شوند. شرایط بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن باید مرتب تحت نظر پزشک کنترل شود.

روش های پیشگیری از ابتلا به HBV چیست؟

واکسن هپاتیت B اصلی ترین عامل پیشگیری از ابتلا به آن است. طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت همه نوزادان باید طبق برنامه واکسیناسیون، واکسن HBV دریافت کنند. همچنین استفاده از روش های حفاظت حین رابطه جنسی و بهره گیری از خدمات بهداشتی معتبر برای جلوگیری از انتشار و شیوع این ویروس، ضروری است.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش (پیروزی) استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی در شرق تهران منطقه پیروزی می باشد .

منابع:

  1. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-b
  2. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4246-hepatitis-b
/2 دیدگاه/توسط

آزمایش‌های غربالگری در بارداری

,

آزمایش‌های غربالگری معمولا در مورد افرادی تجویز می‌شوند که در معرض خطر تهدید سلامتی بیشتری نسبت به افراد عادی قرار دارند. این آزمایش‌ها کمک می‌کنند تا در صورت وجود خطر زودتر به آن پی برد و جلوی پیشرفت آن را گرفت یا به درمانش اقدام نمود. به این نکته نیز باید توجه کرد که آزمایش‌های غربالگری همیشه دقیق نیستند؛ یعنی ممکن است به فردی گفته شود که شما یا کودکتان مشکلی دارید در حالی که واقعا این گونه نباشد. با این وجود در بسیاری از موارد می‌توانند به تشخیص ناهنجاری‌ها کمک کنند.

آزمایش‌های غربالگری

آزمایش‌های غربالگری شامل چه مواردی می‌شوند؟

آزمایش‌های غربالگری که در دوران بارداری تجویز می‌شوند، معمولا نوعی آزمایش خون یا اسکن سونوگرافی هستند. گاهی نیز ترکیبی از این دو برای نشان دادن نتایج به کار می‌روند.

اسکن اولتراسوند می‌تواند وجود شرایطی مانند اسپینا بیفیدا را نشان دهد. آزمایش خون نیز مشخص می‌کند که آیا احتمال ابتلا به برخی بیماری‌های ارثی مانند کم خونی سلول داسی شکل یا تالاسمی در شخص وجود دارد یا خیر. آزمایش خون می‌تواند وجود عفونت‌هایی مانند HIV، هپاتیت B یا سفلیس را نیز در فرد تشخیص دهد.

آزمایش خون گرفته شده در ترکیب با نتایجی که از اسکن به دست می‌آید در تشخیص بهتر مواردی همچون جنین مبتلا به سندروم داون، سندروم ادواردز یا پاتائو مؤثر است.

آزمایش‌های غربالگری چگونه انجام می‌شوند؟

آزمایش‌های غربالگری از نوع آزمایش‌های غیر تهاجمی به شمار می‌روند. از این رو برای انجام آنها احتیاجی به ایجاد شکاف یا خراش در قسمتی از بدن نیست.

در صورتی که نیاز به آزمایش خون باشد، مانند بقیه آزمایش‌های خون با گرفتن مقدار مشخصی نمونه از بازوی فرد انجام می‌گیرد.

در صورتی که نیاز به انجام سونوگرافی اولتراسوند باشد نیز ابتدا با استفاده از ژل مخصوص سطح شکم را لغزنده می‌کنند تا برای تصویربرداری آماده شود. بعد از آن با حرکت وسیله کوچکی روی شکم خانم باردار تصویری از جنین تهیه می‌کنند. این تصویر نتیجه ارسال موج صوتی و سپس بازگشت آن است.

آزمایش‌های غربالگری- سونوگرافی اولتراسوند

خطرات آزمایش‌های غربالگری

آزمایش‌های غربالگری در دسته آزمایشات ایمن قرار می‌گیرند که انجام آنها برای مادر یا جنین خطری به همراه ندارد.

در مورد آزمایش خون ممکن است بعد از ورود سوزن به بدن تا مدتی (حداکثر چند ساعت) احساس تورم یا سوزش روی پوست داشته باشید که خیلی زود برطرف می‌شود.

سونوگرافی اولتراسوند هم به دلیل اینکه در این تصویربرداری از امواج صوتی استفاده می‌شود، کاملا ایمن است و برای سلامتی خطری ایجاد نمی‌کند. این امواج جزء امواج فراصوت معمولی محسوب می‌شوند و خطری ندارند.

آزمایش‌های غربالگری چه زمانی انجام می‌شوند؟

هر دورانی از بارداری آزمایش‌های غربالگری خاص خودش را دارد. آزمایش غربالگری سلول داسی شکل و آزمایش تالاسمی جزء اولین آزمایش‌هایی هستند که می‌بایست قبل از هفته 10 بارداری به آن پرداخته شود.

آزمایش‌های خون غربالگری که برای تشخیص عفونت‌های HIV، هپاتیت B و سفلیس به کار می‌روند نیز باید در اسرع وقت انجام شوند. این امر به آن علت است که در صورت وجود مشکل بتوان به موقع اقدامات درمانی مشخصی را برای سلامتی جنین و مادر انجام داد. این آزمایش‌ها باید قبل از اولین سونوگرافی انجام شوند.

آزمایش‌های مربوط به سونوگرافی که برای تشخیص ناهنجاری‌های سندروم داون، سندروم ادواردز و سندروم پاتائو انجام می‌شوند باید در حد فاصل هفته 11 تا 14 بارداری انجام شود.

برای بررسی وضعیت رشد جنین در فاصله بین هفته‌های 18 تا 21 بارداری باید سونوگرافی انجام شود.

آیا نتیجه آزمایش‌های غربالگری دقیق است؟

برای پاسخ به این سوال باید ببینیم کدام آزمایش غربالگری را انجام داده‌اید و آزمایش برای تشخیص چه چیزی به کار رفته است.

آزمایش‌های غربالگری که برای تشخیص بیماری‌هایی مانند ایدز و هپاتیت به کار می‌روند، بسیار دقیق هستند و به طور قطعی مشخص می‌کنند که آیا این عفونت‌ها در بدن وجود دارند یا خیر. در صورتی که آزمایش وجود بیماری خاصی را نشان دهد، از طرف پزشک آزمایش‌های دیگری نیز تجویز می‌شود تا وضعیت فرد کنترل شود.

آزمایش‌های غربالگری که به منظور تشخیص سندروم داون، سندروم ادواردز و سندروم پاتائو به کار می‌روند، نمی‌توانند به طور قطع بگویند که جنین به این بیماری‌ها مبتلا است. تنها می‌توانند بگویند که درصد ابتلای جنین به این ناهنجاری‌ها چقدر است. اگر جنین مشکوک به این بیماری‌ها باشد پزشک تست دقیق‌تری را برای تشخیص آن به فرد پیشنهاد می‌دهد که به آن آزمایش‌های تشخیصی (Diagnostic Tests) می‌گویند.

نتیجه آزمایش‌های غربالگری در مورد ابتلا به سندروم‌های داون، ادواردز و پاتائو دقیق نیستند

آزمایش غربالگری سلول داسی شکل و کم خونی شما را از وجود این شرایط یا ناقل بودن آن آگاه می‌کنند. این آزمایش‌ها در مورد اینکه جنین به این وضعیت مبتلا است یا خیر چیزی نمی‌گویند.

اگر شما یا پدر کودک به این بیماری‌ها مبتلا باشید، آزمایشات تشخیصی خاصی به شما پیشنهاد می‌شود تا ببینید که آیا جنین تحت تأثیر قرار گرفته است یا خیر.

آزمایش‌های تشخیصی

اگر آزمایش غربالگری شما شانس بالای ابتلا به سندروم داون را نشان نمی‌دهد، احتیاجی به انجام آزمایش‌های تشخیصی نیست. این آزمایش‌ها برای زنانی تجویز می‌شوند که آزمایش غربالگری‌شان شانس بالای ابتلای جنین به بیماری‌های ژنتیکی را نشان داده است و آنها می‌خواهند در این مورد اطلاعات بیشتری کسب کنند.

نمونه برداری از پرزهای کوریونی (CVS)

این آزمایش بین هفته‌های یازدهم تا چهاردهم بارداری انجام می‌شود. نتیجه آن شما را از ابتلای کودکتان به سندروم داون یا ناهنجاری‌های دیگری مانند کم خونی داسی شکل و تالاسمی آگاه می‌کند.

در این آزمایش پزشک به وسیله سوزن نازکی که وارد شکم می‌کند، از جفت نمونه می‌گیرد. برای انجام این کار ابتدا موضع مورد نظر بی حس می‌شود و سونوگرافی به عنوان راهنمایی برای اطمینان از اینکه سوزن در جای مناسب قرار گرفته است، استفاده می‌شود. گاهی اوقات آزمایش CVS را از طریق عبور فورسپس از دهانه رحم نیز انجام می‌دهند. هر دو گزینه ایمن است و تنها 1 درصد خطر سقط وجود دارد.

آمنیوسنتز

یکی دیگر از آزمایش‌های تشخیصی است که بعد از هفته پانزدهم انجام می‌شود و می‌تواند جنین را از نظر سندرم داون و دیگر ناهنجاری‌ها بررسی کند.

در این آزمایش نمونه‌برداری از مایع آمنیوتیک که اطراف جنین را احاطه کرده است، انجام می‌شود. مانند آنچه در CVS صورت گرفت، این آزمایش نیز از طریق وارد کردن یک سوزن در نقطه مشخصی از شکم و ردیابی محل صحیح آن از طریق سونوگرافی انجام می‌گیرد. این آزمایش همانند CVS تنها 1 درصد خطر سقط دارد.

آزمایش‌های غربالگری تشخیصی – آمنیوسنتز

آزمایش غیر تهاجمی قبل از تولد (NIPT)

این آزمایش کمی گران تر از دو مورد قبل است و در همه کلینیک‌ها انجام نمی‌شود. در برخی مراکز پیشرفته آن را انجام می‌دهند که می‌تواند با احتمال دقیق‌تری ابتلا یا عدم ابتلای جنین به بیماری سندروم داون و دیگر شرایط نامناسب را مشخص کند. در این آزمایش با استفاده از اسکن اولتراسوند به همراه گرفتن نمونه از DNA کودک متوجه بروز ناهنجاری می‌شوند. آزمایش NIPT از 10 هفته مانده به پایان بارداری می‌تواند انجام گیرد. این آزمایش بر خلاف دو آزمایش آمنیوسنتز و CVS که یک درصد خطر سقط داشتند، کاملا ایمن بوده و خطری جنین را تهدید نمی‌کند.

آزمایش‌های غربالگری برای تشخیص انواع ناهنجاری‌های احتمالی جنین به کار می‌روند

آیا انجام آزمایش‌های غربالگری الزامی است؟

آزمایش‌های غربالگری الزامی نیستند. انجام آنها به خود شما بستگی دارند. در واقع این انتخاب شخصی شما است که به انجام این آزمایش‌ها اقدام کنید.

می‌توانید در مورد انواع آزمایش‌های غربالگری با پزشک یا مامای خود صحبت کنید و بعد تصمیم بگیرید که با توجه به شرایطتان بهتر است کدام یک را انجام دهید.

برخی از آزمایش‌های غربالگری که به شما پیشنهاد می‌شود شامل موارد زیر است:

  • آزمایش خون برای تشخیص ابتلا به بیماری‌های عفونی
  • غربالگری چشم در صورتی که به دیابت مبتلا باشید
  • آزمایش غربالگری نوزادان

این آزمایش‌ها کمک می‌کند بفهمید که آیا در شرایط اضطراری که نیاز به درمان فوری داشته باشید، قرار دارید یا خیر.

 محرمانگی اطلاعات

طبق قوانین موجود تمام افرادی که در زمینه انجام آزمایش‌های غربالگری فعالیت می‌کنند، موظف هستند اطلاعات افراد را نزد خود نگه دارند و حریم خصوصی افراد را حفظ کنند. سوابق آزمایش‌های غربالگری شما فقط بین افرادی که باید آنها را ببینند به اشتراک گذاشته می‌شود.

منابع

  1. https://www.nhs.uk/pregnancy/your-pregnancy-care/screening-tests/
  2. https://www.tommys.org/pregnancy-information/im-pregnant/antenatal-care/screening-and-diagnostic-tests
/0 دیدگاه/توسط

انواع آزمایش‌ خون و نتایج آن

,

اکثر آزمایش‌های پزشکی از طریق خون انجام می‌شوند. به دلیل عبور خون از تمام اندام‌های بدن، بیماری‌های بسیاری را می‌توان از طریق آزمایش خون تشخیص داد. انواع مختلفی از آزمایش خون وجود دارد که وضعیت خونی که از قلب به تمام بدن پمپاژ می‌شود را بررسی می‌کند. هر یک از آزمایش‌ها با هدف خاصی انجام می‌شود و ویژگی خاصی در بدن را اندازه می‌گیرد. بهتر است تمامی آزمایش‌های خون را در حالت ناشتا انجام دهید تا نتایج به دست آمده دقیق‌تر باشند. همچنین در صورتی که داروی خاصی مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. در این مطلب می‌خواهیم به معرفی این آزمایش‌ها بپردازیم و نتایج به دست آمده را نیز توضیح دهیم.

آزمایش خون – آزمایش تروپونین

آزمایش تروپونین یک نوع آزمایش خون است که میزان تروپونین خون را بررسی می‌کند. تروپونین پروتئینی است که هنگامی که عضله قلب آسیب ببیند، توسط قلب در جریان خون آزاد می‌شود. در صورتی که شما احساس درد در قفسه سینه خود دارید یا نفستان به سختی خارج می‌شود، ممکن است پزشک آزمایش تروپونین را تجویز کند. آزمایش این پروتئین می‌تواند به تشخیص آسیب دیدگی قلب کمک کند؛ با این وجود سطح پایین تروپونین لزوما به معنای بدون مشکل بودن قلب نیست. زنان معمولا تروپونین کمتری نسبت به مردان تولید می‌کنند. نتایج بالاتر از حد نرمال این آزمایش به معنای خطر بالای حمله قلبی است.

این آزمایش باید با سرعت بالایی انجام شود؛ چرا که آزمایش تروپونین برای بررسی در معرض خطر حمله قلبی بودن یا نبودن انجام می‌شود و حملات قلبی معمولا جزء موارد اورژانسی به حساب می‌آیند. 3 نوع تروپونین در خون یافت می‌شود: تروپونین I، T و C. معمولا برای اندازه‌گیری میزان تروپونین در جریان خون، میزان تروپونین I و T خون را اندازه می‌گیرند. در شرایط عادی میزان کمی از این تروپونین‌ها در جریان خون وجود دارند که قابل اندازه‌گیری نیست. در صورتی که آسیب قلبی وجود داشته باشد، میزان آن در خون حدود 3 یا 4 ساعت بعد از آسیب به شدت افزایش می‌یابد و این افزایش گاهی تا چند روز نیز ادامه پیدا می‌کند.

آزمایش های خون
آزمایش تروپونین یکی از انواع آزمایش خون است

آزمایش خون – آزمایش گلوکز

آزمایش گلوکز یکی از انواع آزمایش خون است که سطح گلوکز بدن شما را بررسی می‌کند. از طریق این تست می‌توانید متوجه شوید که دیابت دارید یا خیر. زیرا در بیماری دیابت میزان گلوکز خون از حد طبیعی آن فراتر می‌رود. کنترل میزان قند خون در بدن به وسیله هورمونی به نام انسولین انجام می‌شود. در صورتی که فرد مبتلا به دیابت باشد، بدن او نمی‌تواند به میزان کافی انسولین تولید کند. در این شرایط گلوکز خون بالا می‌رود. اگر میزان گلوکز شما کمی از سطح معمول بالاتر باشد اما در حدی نباشد که بتوان عنوان دیابت را به آن نسبت داد، پزشک به شما می‌گوید که وضعیت شما مرزی است و در معرض ابتلا به دیابت قرار دارید. این آزمایش معمولا در حالت ناشتا انجام می‌شود. معمولا در صورتی که شما مشکوک یا مبتلا به دیابت نوع 1، 2 یا دیابت بارداری باشید، پزشک این آزمایش را تجویز می‌کند. البته در برخی موارد نیز برای تشخیص وضعیت هیپوگلیسمی که در آن میزان قند خون بدن از حالت طبیعی پایین‌تر است نیز تجویز می‌شود.

میزان طبیعی گلوکز خون باید بین 60 تا 110میلی گرم در دسی لیتر باشد. در صورتی که میزان گلوکز در خون بین 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر باشد، نشان دهنده فردی است که در معرض ابتلا به دیابت قرار دارد و در صورتی که بیش از 125 میلی گرم در دسی لیتر باشد، نشان دهنده مبتلا بودن فرد به دیابت است. در وضعیتی که نتایج در محدوده نرمال نباشند، ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند.

آزمایش خون – آزمایش کلسترول

آزمایش کلسترول یک نوع آزمایش خون است که در جراحی GP یا بعد از حمله قلبی گرفته می‌شود. این آزمایش سطوح کلسترول خوب، بد و تری گلیسیرید را اندازه‌گیری می‌کند. در صورت غیر طبیعی بودن نتایج پزشک ممکن است برای شما استاتین تجویز کند تا خطر حمله قلبی را در شما کاهش دهد. در صورتی که شما داروهای کاهنده کلسترول مصرف می‌کنید نیز می‌توانید از طریق این آزمایش خون ببینید که میزان تأثیرگذاری داروها تا چه حد بوده است و اینکه آیا نیاز به افزایش دوز داروی شما وجود دارد یا خیر.

میزان مطلوب نتیجه این تست کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر است. بین 200 تا 239 در معرض خطر است و بالاتر از 240 خطرناک است. معمولا در مواردی که فرد شرایطی مانند مشکل در ذخیره گلیکوژن، تیروئید کم کار، رژیم غذایی پرچرب، فشار خون بالا، مشکلات سیروز و … داشته باشد سطح کلسترول از حد طبیعی آن بالاتر می‌رود.

آزمایش کلسترول یکی از انواع آزمایش خون

آزمایش عملکرد کبد

آزمایش عملکرد کبد (LFT) یک آزمایش خون است که برای اطمینان از عملکرد طبیعی کبد انجام می‌شود. این آزمایش چندین پروتئین و آنزیم مختلف را بررسی می‌کند که در صورتی که کبد آسیب دیده باشد مقدار اینها در خون از حد طبیعی بالاتر یا پایین‌تر است. البته نتیجه آزمایش غیر طبیعی لزوما به این معنا نیست که کبد شما خوب کار نمی‌کند.

آزمایش CBC (FBC)

یکی از انواع آزمایش خون است که تعداد گلبول‌های قرمز خون را شمارش می‌کند و شما را از کم خون بودن یا نبودنتان آگاه می‌کند. این آزمایش می‌تواند برخی عفونت‌ها را تشخیص دهد و در تشخیص بیماری‌های ویروسی مانند میوکاردیت نیز مؤثر است.

آزمایش خون CBC

آزمایش اوره و الکترولیت

این آزمایش یک آزمایش خون است که میزان الکترولیت‌های خون مانند سدیم، پتاسیم و منیزیوم را اندازه می‌گیرد. میزان نرمال پتاسیم در خون 3.6-5mEq/L،  میزان نرمال سدیم 135-145mEq/L و میزان نرمال منیزیوم بین 1.8mg/dL تا 2.6 است. در صورتی که هر یک از این موارد در محدوده نرمال خود نباشند، ریتم ضربان قلب به هم می‌خورد؛ بنابراین سطح طبیعی آنها در خون بسیار ضروری است.

یکی از پروتئین‌هایی که توسط بدن ساخته می‌شود، اوره است که تجزیه آن معمولا در کلیه‌ها صورت می‌گیرد. در صورتی که میزان این پروتئین در خون بیش از اندازه طبیعی آن باشد،  نشان دهنده این است که در عملکرد کلیه اختلال وجود دارد. مشکل در عملکرد کلیه می‌تواند روی قلب نیز تأثیر بگذارد.

برخی داروهای قلبی مانند مهارکننده‌های ACE می‌توانند بر عملکرد کلیه‌ها تأثیر بگذارند. پزشک با تجویز این آزمایش خون می‌تواند از بی خطر بودن دوز مصرفی شما اطمینان یابد.

آزمایش خون اوره

آزمایش BNP

این آزمایش خون شدت نارسایی قلبی را تشخیص می‌دهد. این کار را پزشک عمومی انجام می‌دهد یا در بیمارستان انجام می‌شود. اگر علائم نارسایی قلبی مانند ورم مچ پا یا تنگی نفس دارید، ممکن است پزشک آزمایش BNP را برای شما تجویز کند. در صورت مثبت بودن نتایج باید در اولین فرصت مصرف داروی خود را شروع کنید.

آزمایش گاز خون

گاهی اوقات برای بررسی تعادل شیمیایی بین دی اکسید کربن و اکسیژن خون، از شریان مچ خون گرفته می‌شود البته این کار در مکان‌هایی مانند A&E یا بخش مراقبت‌های ویژه انجام می‌شود. اگر در تنفس خود احساس مشکل می‌کنید یا از ناراحتی‌های ریوی رنج می‌برید، به احتمال زیاد این آزمایش برای شما تجویز خواهد شد.

آزمایش خون بارداری

نوعی از آزمایش خون بارداری به این منظور گرفته می‌شود که مشخص شود فرد باردار است یا خیر که به آن آزمایش خون کیفی نیز می‌گویند. نوع دیگر آن که به آزمایش کمی معروف است به این منظور گرفته می‌شود که مقدار hCG موجود در خون را مشخص کند. این هورمون در زمان بارداری در خون تولید می‌شود.

آزمایش تیروئید و آزمایش سرطان

آزمایش‌های مربوط به غده تیروئید و تشخیص انواع سرطان نیز با آزمایش خون انجام می‌شوند. در آزمایش تیروئید هورمون‌های T3، T4 و TSH اندازه‌گیری می‌شوند. برای تشخیص سرطان نیز با توجه به نوع سرطان، آزمایش خون مورد نظر تجویز می‌شود.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی در شرق تهران منطقه پیروزی می باشد .

منابعhttps://www.bhf.org.uk/informationsupport/heart-matters-magazine/medical/tests/blood-tests/different-types-of-blood-tests

/0 دیدگاه/توسط

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن و کاربرد آن

,

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن یکی از انواع آزمایش خون است که به منظور تشخیص کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری در بدن انجام می‌شود. ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله موادی هستند که بدن به میزان کم به آنها نیاز دارد. اما همین میزان کم باید در بدن وجود داشته باشد و در صورت کمبود می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را برای بدن ایجاد کند.

علت کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن

کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن معمولا به علت رژیم غذایی نامناسب و فقیر رخ می‌دهد. با این حال علل کلی این کمبود به شرح زیرند:

  • ناتوانی بدن در جذب کافی مواد مغذی که ممکن است به علت بیماری‌هایی مانند سلیاک یا کرون رخ دهد
  • رژیم غذایی با میزان کم میوه و سبزی
  • رژیم‌های غذایی گیاه‌خواری و عدم مصرف گوشت
  • مصرف بیش از اندازه الکل
  • مصرف برخی داروها
  • بارداری که می‌تواند نیاز بدن به ویتامین‌ها و مواد معدنی را افزایش دهد
داشتن رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی می‌تواند نتیجه آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن را طبیعی نشان دهد

در چه شرایطی آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن تجویز می‌شود؟

در صورتی که فرد نشانه‌هایی از کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی را داشته باشد، آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن برای او تجویز می‌شود. نشانه‌های کمبود ویتامین در بدن بسیار گسترده هستند؛ با این وجود در زیر به برخی از رایج‌ترین آنها اشاره می‌شود.

علائم کمبود آهن

آهن یکی از مواد معدنی است که بدن برای تولید گلبول‌های قرمز خون به آن نیاز دارد. این ماده در رساندن اکسیژن به بافت‌ها نقش دارد. اگر آهن موجود در بدن کافی نباشد ممکن است علائمی مانند ضعف، خستگی، سرگیجه، تنگی نفس، تپش قلب یا سردرد را تجربه کنید.

از دست دادن خون می‌تواند یکی از دلایل کم خونی باشد؛ بنابراین خطر ابتلا به کم خونی در زنان به دلیل پریود و دوران بارداری که تجربه می‌کنند بیشتر از مردان است. همچنین در صورتی که فرد گیاه‌خوار باشد بیشتر در معرض خطر کم خونی قرار می‌گیرد؛ زیرا بدن نمی‌تواند آهن منابع گیاهی را به خوبی آهن منابع حیوانی جذب کند. این‌ گونه افراد نیاز بیشتری به آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن و از جمله آزمایش آهن دارند.

علائم کمبود ویتامین D

ویتامین D تقریبا توسط تمام سلول‌های بدن استفاده می‌شود. این ویتامین برای سلامتی استخوان‌ها و دندان‌ها و عملکرد صحیح عضله ضروری است. در تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن نیز نقش به سزایی دارد. علائمی که کمبود ویتامین D در بدن ایجاد می‌کند شامل مریض‌ شدن ‌های پی در پی، احساس خستگی در بدن، استخوان‌های ضعیف و شکننده (در طولانی مدت پوکی استخوان)، دردهای عضلانی یا احساس اضطراب و افسردگی می‌شوند. در صورت مشاهده این علائم در بدن، پزشک برای فرد آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن و آزمایش ویتامین D را تجویز می‌کند.

علائم کمبود فولات (ویتامین B9)

فولات یکی از انواع ویتامین B به حساب می‌آید. این ویتامین در ساخت گلبول‌های قرمز خون و ترمیم ساختار DNA نقش دارد. از فولات با عنوان اسید فولیک نیز یاد می‌شود. اسید فولیک شکل مصنوعی و فولات شکل طبیعی ویتامین B9 است. اگر بدن به میزان کافی از این ویتامین بهره‌مند نباشد ممکن است علائمی مانند خستگی، ضعف، تنگی نفس، تپش قلب، سردردهای مکرر، تحریک پذیری، سرگیجه و ضعف در تمرکز در فرد ایجاد شوند. در این شرایط شخص باید برای انجام آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن به کلینیک مراجعه کند.

فولات از جمله موادی نیست که بدن بتواند به مدت طولانی آن را در خود ذخیره کند. بنابراین اگر رژیم غذایی شما به مدت چند هفته فاقد میزان کافی این ویتامین باشد، ممکن است به کمبود آن دچار شوید.

علائم کمبود ویتامین B12

این ویتامین در تولید گلبول‌های قرمز خون نقش دارد و در عملکرد صحیح سیستم عصبی بدن هم مؤثر است. در صورت کمبود این ویتامین در بدن ممکن است فرد علائمی از قبیل خستگی شدید، احساس ضعف، سوزنی شدن بدن، ایجاد زخم در دهان، ورم زبان، تاری دید، مشکل در به خاطر سپاری و احساس افسردگی را تجربه کند.

شایع‌ترین علتی که موجب می‌شود بدن نتواند به خوبی ویتامین B12 را جذب کند، کمبود نوع خاصی از پروتئین در معده است. همچنین در افرادی که بالای 50 سال سن دارند، این ویتامین به میزان کمتری تولید می‌شود. گیاه‌خواران در معرض خطر بیشتری برای کمبود این ویتامین هستند؛ چرا که ویتامین B12 اغلب در منابع غذایی حیوانی یافت می‌شود. در صورتی که فرد چنین شرایطی را داشته باشد، احتمالا آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن برای او تجویز خواهد شد.

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن می‌تواند کمبود ویتامین B12 را تشخیص دهد

نحوه انجام آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن

کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی بدن معمولا با گرفتن نمونه خون مشخص می‌شوند. این نمونه می‌تواند از نوک انگشت یا از بازوی فرد گرفته شود.

در حالتی که از بازو گرفته شود، متخصص مراقبت‌های بهداشتی سوزن تمیز و کوچکی را در بازوی شما فرو می‌کند و مقداری خون در ظرف مخصوص آزمایشگاهی جمع می‌کند.

در صورتی که نمونه از انگشت گرفته شود نیز با استفاده از لانست خراشی روی پوست انگشت ایجاد شده و مقدار مشخصی خون جمع‌آوری می‌شود.

هر دو روش خون‌گیری بیش از 5 دقیقه طول نمی‌کشد.

نمونه لازم برای آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن می‌تواند از انگشت یا بازو گرفته شود

ریسک آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن هیچ گونه خطری ندارد. انجام آن بسیار ساده است و مانند تمامی آزمایش‌های خون فقط ممکن است در لحظه ورود سوزن به بدن و در لحظه خارج شدن آن مقداری احساس سوزش و درد داشته باشید. بعد از آزمایش نیز ممکن است کمی احساس تورم در محل فرو کردن سوزن داشته باشید که بسیار سریع و حداکثر ظرف چند ساعت برطرف می‌شوند.

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن در کجا انجام می‌شود؟

در اکثر کلینیک‌های درمانی این آزمایش انجام می‌شود. در بیمارستان‌های محلی نیز می‌توانید آن را انجام دهید. معمولا نمونه گیری از بازوی فرد انجام می‌گیرد. خونگیری توسط یک پزشک یا پرستار آموزش دیده و یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی انجام می‌شود.

آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن را در خانه نیز می‌توانید انجام دهید. اگر نمی‌خواهید به کلینیک بروید و در آنجا تست شوید، کیت‌های مخصوص این آزمایش را سفارش دهید و در خانه به انجام آن بپردازید. نتایج را می‌توانید به صورت آنلاین بررسی کنید یا از پزشک خود بپرسید.

نتیجه آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن

با استفاده از نتیجه آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن پزشک تشخیص می‌دهد که شما کمبود ویتامین دارید یا خیر. مقادیر نرمال هر آزمایش به شرح زیر است:

آزمایش آهن

  • فریتین خون بین 13 تا 150 نانوگرم بر لیتر در خانم‌ها و 30 تا 400 نانوگرم در لیتر برای آقایان
  • هموگلوبین بین 120 تا 160 گرم بر لیتر برای خانم‌ها و 130 تا 170 گرم بر لیتر در آقایان
  • اشباع ترانسفرین بین 20 تا 55 درصد برای خانم‌ها و آقایان

آزمایش ویتامین D

بهترین روش برای اندازه‌گیری میزان ویتامین D در خون، آزمایش 25 هیدروکسی ویتامین D است. مقادیر طبیعی این آزمایش:

  • بین 50 تا 175 نانومول بر لیتر طبیعی است
  • بین 75 تا 100 نانومول بر لیتر مطلوب است

آزمایش ویتامین B12

  • ویتامین B12 فعال بین 37.5 تا 188 پیکومول بر لیتر طبیعی است
  • ویتامین B12 کل بین 300 تا 569 پیکومول بر لیتر طبیعی است

آزمایش فولات

محدوده نرمال فولات بین 8.83 تا 60.8 نانومول بر لیتر است.

چه زمانی نیاز به مصرف مکمل است؟

اگر بتوانید تغییراتی در رژیم غذایی خود به وجود بیاورید که شامل انواع مواد غذایی مورد نیاز بدنتان باشد، نیازی به استفاده از مکمل نخواهید داشت. بیشتر افراد می‌توانند با پیروی از یک رژیم غذایی سالم نیازهای تغذیه‌ای خود را برطرف کنند. تا جایی که می‌توانید، سعی کنید از مواد طبیعی ریز مغذی ‌های مورد نیاز بدنتان را به دست آورید. مواد مصنوعی هیچ وقت به خوبی موادی که به طور طبیعی در غذاها یافت می‌شوند، عمل نمی‌کنند. با این وجود در برخی موارد و در شرایط خاص ممکن است پزشک استفاده از مکمل را برای فرد تجویز کند.

کمبود ویتامین مشاهده شده در نتیجه آزمایش چکاپ ویتامین‌های بدن می‌تواند با مصرف مکمل برطرف شود

به عنوان مثال برای دریافت طبیعی ویتامین D می‌توانید مدت زمان رفتن در آفتاب را بیشتر کنید یا به مصرف بیشتر ماهی‌های چرب بپردازید. برای دریافت طبیعی ویتامین B12 از آنجا که این ویتامین در منابع حیوانی وجود دارد، می‌توانید مصرف گوشت، شیر، پنیر و فرآورده‌های آنها را در رژیم غذایی تان بیشتر کنید.

در آخر اینکه قبل از هر گونه تغییری در رژیم غذایی و سبک زندگی خود بهتر است با پزشکتان در این مورد مشورت کنید.

منابع :

  1. https://thriva.co/hub/vitamins/vitamin-and-mineral-blood-tests
/6 دیدگاه/توسط