علائم پنهان قند خون و نحوه تشخیص آن

دیابت با سطوح بالای (گلوکز) در خون مشخص می شود و زمانی رخ می دهد که پانکراس انسولین کافی تولید نمی کند یا سلول ها قادر به پاسخ مناسب به انسولین تولید نشده نیستند. برخی از علائم پنهان قند خون وجود دارد که بسیاری از مردم متوجه آن نمی شوند. در این مقاله شایع ترین علائم اولیه دیابت مرتبط با دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 و آزمایش های تشخیص آن آورده شده است:

علائم پنهان قند خون
علامت پنهان قند خون

علائم پنهان قند خون چیست؟

علائم اولیه دیابت اغلب پنهان و نامحسوس هستند؛ بنابراین افراد مبتلا به دیابت به ندرت متوجه آن می شوند و این امر به ویژه در مورد دیابت نوع 2 صادق است.

علائم پنهان قند خون معمولا به سرعت و در عرض چند روز ظاهر و ایجاد می شود؛ بنابراین چگونه می توان متوجه شد که به دیابت مبتلا هستید؟ در اینجا 3 نوع اصلی علائم پنهان قند خون آورده شده است:

شایع ترین علائم اولیه دیابت

برخی از علائم رایج همراه با این بیماری شامل موارد زیر است:

گرسنگی بیش از حد

یکی از علائم پنهان قند خون گرسنگی بیش از حد است. از آنجا که مقدار گلوکز مورد استفاده سلول های بدن برای انرژی تنظیم نمی شود، بدن شما به طور خودکار شروع به جستجوی منابع سوخت اضافی می کند و باعث گرسنگی مداوم می شود.

افزایش ادرار

دانشمندان توضیح دادند که افزایش قند خون کلیه ها را فعال می کند که به دنبال دفع اضافی از طریق ادرار هستند و این امر منجر به تکرر ادرار می شود.

دهان خشک

از آنجا که بدن شما مقدار زیادی مایعات را از طریق ادرار از دست می دهد، این امر منجر به کم آبی بدن و تشنگی شدید می شود که باعث خشکی دهان و خارش شدید پوست در قسمت های مختلف بدن می شود.

تاری دید

تاری دید و مشکل در تمرکز ممکن است نشانه سطح بالای قند خون باشد.

خستگی

در صورت بالا بودن سطح قند خون، سلول ها نمی توانند گلوکز را به خون جذب کنند. این امر با وجود تغذیه مناسب و خواب کافی منجر به خستگی و ضعف می شود.

علائم اولیه دیابت نوع 2

احساس بی حسی و سایر علائم مرتبط به قند خون نوع 2 را بشناسید:

عفونت

مردان و زنان مبتلا به دیابت مستعد ابتلا به عفونت های قارچی هستند  که از گلوکز تغذیه می کنند. این باعث گسترش سریع عفونت بین انگشتان دست و پا، زیر سینه ها یا اطراف دستگاه تناسلی می شود.

التیام زخم های بیشتر طول می کشد

یکی از علائم پنهان قند خون نوع 2 این است که بریدگی ها و خراش ها به سرعت بهبود نمی یابند. زیرا قند خون بالا بر جریان اکسیژن به سلول ها تأثیر می گذارد، باعث آسیب عصبی می شود و بهبود زخم ها را دشوار می کند.

احساس سوزن سوزن شدن در اندام ها

افزایش سطح قند خون منجر به آتروفی اعصاب اعضا اعم از پا یا دست می شود که گاهی منجر به درد، سوزن سوزن شدن می شود.

علائم اولیه دیابت نوع 1

علائم دیابت نوع 1 به شرح زیر است:

کاهش وزن بدون دلیل

اگر بدن شما به دلیل ناکافی بودن انسولین نتواند از غذای شما انرژی بگیرد، پروتئین عضلات شما به عنوان منبع سوخت جایگزین تجزیه می شود و باعث کاهش وزن می شود.

اختلالات روده ای

هنگامی که سلول های لوزالمعده تولید کننده انسولین را از بین می رود، بدن شما به سوزاندن چربی روی می آورد که منجر به افزایش کتون در خون و تهوع و استفراغ می شود، وضعیتی که از نظر پزشکی کتواسیدوز نامیده می شود .

مهم ترین آزمایش های تشخیص قند خون

آزمایش قند ناشتا

پزشک معمولا بیشتر این آزمایش را به بیمار توصیه می کند. تجزیه و تحلیل با جمع آوری نمونه خون ناشتا به مدت حداقل 8 ساعت یا طبق توصیه پزشک انجام می شود. در صورتی که قند خون از میزان نرمال آن بیشتر باشد، پزشک ممکن است آزمایش های دیگری را تجویز کند؛ به ویژه آزمایش هموگلوبین گلیکوزی شده که میزان متوسط ​​گلوکز را در سه ماه قبل از آزمایش نشان می دهد. به این ترتیب، پزشک می تواند ارزیابی کند که آیا فرد در معرض خطر است یا به این بیماری مبتلا است.

در صورتي كه نتيجه آزمايش قند خون ناشتا نشان دهنده پيش ديابت باشد، لازم است تغييراتي در شيوه زندگي مانند تغيير رژيم غذايي و فعاليت بدني براي جلوگيري از بروز بيماري انجام شود. با این حال، هنگام تأیید تشخیص بیماری، علاوه بر تغییر شیوه زندگی، مصرف داروها و در برخی موارد انسولین نیز ضروری است.

آزمایش قند ناشتا

.تست تحمل گلوکز (TOTG)

آزمایش تحمل گلوکز که به عنوان بررسی منحنی قند خون نیز شناخته می شود، با هدف ارزیابی عملکرد یک ارگانیسم با توجه به غلظت گلوکز مختلف انجام می شود. برای این منظور، سه اندازه گیری قند خون انجام می شود: اولین اندازه گیری با معده خالی، دومی پس از مصرف نوشیدنی شیرین، دکستروسول یا گرابا و سوم دو ساعت پس از اندازه گیری اول انجام می شود.

در برخی موارد، ممکن است 4 نمونه خون گرفته شود تا 2 ساعت نوشیدن کامل شود، نمونه خون 30، 60، 90 و 120 دقیقه پس از مصرف نوشیدنی شیرین گرفته می شود.

این آزمایش برای کمک به تشخیص قند خون، پیش دیابت، مقاومت به انسولین و تغییرات پانکراس مهم است، به علاوه در بررسی دیابت بارداری بسیار مورد نیاز است.

آزمایش قند خون مویرگی

آزمایش قند خون مویرگی یک آزمایش انگشت سوزن است که از طریق یک دستگاه اندازه گیری سریع گلوکز انجام می شود. این دستگاه در داروخانه ها یافت می شود و بلافاصله نتیجه را می دهد. برای این آزمایش نیازی به ناشتا بودن نیست و می توان آن را در هر زمان از روز انجام داد. این آزمایش بیشتر برای افرادی که قبلا در آن ها قند خون یا پیش دیابت تشخیص داده شده است، به منظور کنترل سطح گلوکز در طول روز استفاده می شود.

آزمایش هموگلوبین گلیکوزی شده

آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله یا هموگلوبین گلیکوزیله با جمع آوری نمونه خون ناشتا انجام می شود و اطلاعاتی در مورد میزان گلوکز در گردش خون در سه ماه گذشته قبل از آزمایش ارائه می دهد. این به این دلیل است که گلوکز در گردش خون به هموگلوبین متصل می شود و تا پایان عمر گلبول های قرمز، یعنی 120 روز محدود باقی می ماند.

از هموگلوبین گلیکوزیله نیز می توان برای ارزیابی بهبود یا تشدید بیماری استفاده کرد، هر چه ارزش آن بیشتر باشد، شدت آن و خطر عوارض بیشتر است.

چه کسی باید این آزمایش های تشخیص قند خون را انجام دهد

به همه افرادی که علائم پنهان قند خون را نشان می دهند توصیه می شود آزمایش هایی را برای تایید بیماری انجام دهند. همچنین زنان باردار برای جلوگیری از عوارض مربوط به افزایش قند خون در دوران بارداری برای این آزمایش ها مراجعه می کنند. علاوه بر این، افرادی که بدون دلیل مشخص وزن زیادی از دست می دهند، به ویژه کودکان و نوجوانان، برای تشخیص احتمال دیابت نوع 1 به آزمایش قند خون نیاز دارند. در نهایت، مهم است که به یاد داشته باشید که همه بیماران دیابتی باید به طور منظم برای کنترل بهتر بیماری آزمایش شوند.

نمونه گیری خون در منزل یا محل کار شما توسط آزمایشگاه سروش

برای هماهنگی جهت آزمایش و خونگیری در منزل میتوانید با شماره 09122063934 تماس گرفته تا همکاران ما جهت انجام خدمات در محل حاضر شوند. یا میتوانید با شماره های آزمایشگاه سروش تماس حاصل نمایید.

آزمایش قند A1C که به آزمایش هموگلوبین A1C (HbA1C) نیز شناخته شده است، نوعی از آزمایش خون است که میانگین قند خون فرد را در سه ماه گذشته  بررسی می‌کند. این آزمایش یکی از آزمایش‌های معمول است که برای تشخیص ابتلای فرد به دیابت‌های نوع 1 و 2 تجویز می‌شود. سطوح بالای قند خون می‌تواند با دیابت در ارتباط باشد. اگر دیابت دارید، بسیار مهم است که میزان قند خون خود را در محدوده مشخصی نگه دارید و با این آزمایش می‌توانید از آن اطلاع پیدا کنید. در این مقاله اطلاعات کامل‌تری از آزمایش قند A1C بررسی خواهند شد.

آزمایش قند A1C

آزمایش قند A1C چه چیزی را اندازه می‌گیرد؟

وقتی قند به جریان خون وارد می‌شود، به هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون اتصال پیدا می‌کند. همه افراد مقداری قند متصل به هموگلوبین در بدنشان دارند اما در صورتی که فرد دیابت داشته باشد، مقدار بیشتری قند به پروتئین هموگلوبین متصل است. آزمایش قند A1C درصد گلبول‌های قرمز خون که هموگلوبین روکش شده به وسیله قند دارند را مشخص می‌کند و از طریق آن طبیعی بودن یا نبودن وضعیت قند خون فرد بررسی می‌شود.

در چه شرایطی فرد باید برای آزمایش قند A1C اقدام کند؟

یکی از مواردی که فرد باید به آزمایش قند A1C اقدام کند، در مورد تشخیص دیابت یا پیش دیابت است. اگر شما بزرگسالی هستید که بیش از 45 سال سن دارید یا اگر کمتر از 45 سال دارید ولی اضافه وزن دارید و یک یا چند عامل ابتلا به دیابت در بدن شما وجود دارد، می‌بایست برای انجام آزمایش قند A1C اقدام کنید.

اگر نتیجه آزمایش شما طبیعی بود اما بالای 45 سال سن دارید یا فاکتورهای خطر در مورد شما صدق می‌کند یا سابقه دیابت بارداری داشته اید، آزمایش قند A1C را هر سه سال یک بار تکرار کنید.

اگر علائم دیابت دارید، بهتر است به انجام آزمایش قند A1C اقدام کنید

اگر نتیجه آزمایش شما نشان داد که مبتلا به پیش دیابت هستید، با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای کاهش خطر  صحبت کنید. اگر به موقع اقدام نکنید، ممکن است به دیابت گرفتار شوید. در این صورت آزمایش قند A1C را طبق توصیه پزشک به دفعات تکرار کنید (معمولا سالی یک بار یا دو سالی یک بار).

اگر هیچ علائمی در خود نمی‌بینید اما نتیجه آزمایش شما می‌گوید که به دیابت یا پیش دیابت مبتلا هستید، بهتر است بعد از چند روز مجددا آزمایش را تکرار کنید.

اگر نتیجه شما دیابت را نشان داد و علائم آن هم در شما وجود داشت، از پزشک بخواهید تا شما را به مرکز کنترل دیابت معرفی کند تا بتوانید به خوبی دیابت خود را مدیریت کنید.

مدیریت دیابت: اگر به دیابت مبتلا هستید، می‌بایست حداقل دو بار در سال آزمایش قند A1C انجام دهید. اگر داروی خود را تغییر داده‌اید یا شرایط خاص دیگری دارید، ممکن است به تعداد بیشتری آزمایش در سال نیاز داشته باشید. می‌توانید با پزشک خود در مورد تعداد دفعات مناسب آزمایش صحبت کنید.

آماده شدن برای آزمایش قند A1C

این آزمایش مانند بقیه انواع آزمایش خون است و نیاز به آمادگی خاصی ندارد. نمونه خون از انگشت یا بازوی شما گرفته می‌شود. ممکن است به همراه آزمایش قند A1C نیاز به انجام آزمایش‌های دیگری نیز برای تشخیص داشته باشید که در مورد آن آزمایش‌ها و نیاز به آمادگی برای آنها می‌توانید با پزشک خود صحبت کنید.

نمونه خون آزمایش قند A1C را می‌توان از بازو یا انگشت تهیه کرد

نتیجه آزمایش قند

گفتیم که آزمایش قند A1C درصد گلبول‌های قرمز که هموگلوبین آنها با روکش قند پوشانده شده است را اندازه می‌گیرد. در صورتی که این درصد کمتر از 7/5 باشد، قند خون فرد نرمال است. بین 7/5 تا 4/6 درصد قند خون در مرحله پیش دیابت و بیش از 4/6 درصد فرد دیابتی است.

روش دیگری نیز برای بیان نتیجه آزمایش قند A1C به کار می‌رود و آن برآورد متوسط گلوکز است که بر حسب میلی گرم در دسی لیتر گزارش می‌شود. در این صورت میزان قند خون طبیعی فرد باید بین 60 تا 110 میلی گرم در دسی لیتر باشد.

نتیجه آزمایش قند A1C

عوامل تأثیرگذار بر نتیجه آزمایش

برخی عوامل هستند که در صورت وجود می‌توانند به اشتباه میزان قند خون شما را بالاتر یا پایین‌تر از مقدار آن نشان دهند. اگر شما در شرایط زیر هستید، ممکن است نتیجه آزمایش شما به اشتباه تشخیص داده شود:

  • اگر بیماری‌هایی مانند نارسایی کلیه، بیماری کبدی و کم‌خونی‌های شدید داشته باشید
  • اگر به مصرف داروهای خاصی مانند مواد افیونی و برخی داروهای HIV می‌پردازید
  • اگر اخیرا خون از دست داده‌اید یا انتقال داده‌اید
  • اگر در اوایل یا اواخر دوران بارداری هستید

در صورتی که هر یک از این عوامل وجود داشت به پزشک خود اطلاع دهید و از او سوال کنید که آیا نیاز به آزمایشات دیگری دارید یا خیر.

بهترین میزان قند خون

در صورتی که فرد مبتلا به دیابت باشد، میزان قند خون 7% یا کمتر برایش مناسب است. البته میزان دقیق آن به سن، جنس و سایر شرایط پزشکی فرد بستگی خواهد داشت. برای تعیین میزان دقیق آن با پزشک مشورت کنید.

آزمایش قند A1C تنها بخشی از کار است

آزمایش قند A1C ابزاری مهم در تشخیص و مدیریت دیابت است، اما نمی‌تواند جایگزین آزمایش‌های منظم قند خون در خانه شود. ممکن است دو نفر نتیجه آزمایش قند A1C یکسان داشته باشند، در حالی که یکی از آنها قند خون ثابت و دیگری قند خون دارای نوسان دارد. بنابراین برای تشخیص دقیق قند خون باید به طور منظم آزمایش قند خون در خانه را انجام دهید. معمولا تست‌های قند خون در خانه در سه حالت ناشتا، قبل از خوردن غذا و بعد از خوردن غذا توسط پزشک تجویز می‌شوند. در صورتی که در ساعات مختلف روز نوسان زیادی در قند خون شما به وجود می‌آید، حتما این مورد را با پزشک خود در میان بگذارید.

با کیت‌های آزمایش قند A1C می‌توانید در خانه نیز به تست قند خون خود اقدام کنید

آیا آزمایش قند A1C در دوران بارداری نیز انجام می‌شود؟

متخصصان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است در اوایل بارداری خانم این آزمایش را برای او تجویز کنند تا ببینند آیا او در قبل از بارداری نشانه‌های ابتلا به دیابت را دارد یا خیر. از آنجا که آزمایش A1C سطح متوسط قند خون در سه ماه گذشته را بررسی می‌کند، آن چیزی که نتیجه آزمایش در اوایل بارداری به دست می‌دهد در واقع مربوط به  قبل از بارداری است. همچنین در طی بارداری برای چک کردن وضعیت دیابت بارداری از تست تحمل گلوکز خوراکی استفاده می‌شود. این آزمایش معمولا بین هفته‌های 24 تا 28 بارداری انجام می‌گیرد.

اگر در آزمایش‌ها مشخص شود که مبتلا به دیابت بارداری هستید، باید حداکثر 12 هفته بعد از تولد کودک، وضعیت دیابت شما چک شود. اگر بعد از این مدت همچنان گلوکز خون شما بالا باشد، ممکن است به دیابت نوع 2 مبتلا باشید. حتی اگر بعد از این مدت گلوکز خون شما به حالت نرمال رسید، باز هم بهتر است که هر 3 سال یک بار آزمایش دهید.

آیا تست‌های دیگری نیز برای تشخیص دیابت نوع 2 و پیش دیابت استفاده می‌شوند؟

بله. متخصصان مراقبت‌های بهداشتی از آزمایش قند خون پلاسما در ناشتا (FPG) و تست تحمل گلوکز خوراکی (OGGT) به منظور تشخیص دیابت نوع 2 و پیش دیابت بهره می‌برند. برای انجام این آزمایش باید حداقل به مدت 8 ساعت قبل از آزمایش از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. اگر علائم دیابت دارید، پزشک ممکن است در مورد شما از آزمایش تصادفی گلوکز پلاسما استفاده کند که نیازی به ناشتا بودن یا نخوردن غذا قبل از آن نیست. در بسیاری از موارد پزشکان آزمایش قند A1C را به همراه آزمایش قند خون دیگری به کار می برند تا نتایج حاصل از آزمایش‌ها محکم‌تر شوند.

آیا ممکن است نتایج حاصل از آزمایش قند خون و آزمایش A1C متفاوت باشند؟

بله. در بعضی افراد ممکن است آزمایش قند خون دیابت را نشان دهد در حالی که آزمایش A1C آن را نشان نمی‌دهد. عکس این موضوع نیز می‌تواند اتفاق بیفتد. اگر نتایج آزمایش‌های مختلف قند در فردی با یکدیگر مغایرت داشته باشد، احتمالا در اوایل بیماری است و هنوز قند خون وی تا اندازه‌ای بالا نرفته که در تمام تست‌ها تشخیص داده شود. به دلیل این مسائل معمولا متخصصان قبل از تشخیص، آزمایش‌ها را تکرار می‌کنند.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی می باشد .

منابع