بیوشیمی‌دانها و بیوفیزیک‌دان‌ها به مطالعه اصول فیزیکی و شیمیایی موجودات زنده و فرایندهای بیولوژیکی مانند رشد و توسعه سلولی، رشد بدن، وراثت و بیماری‌ها می‌پردازند. آنها برای درک چگونگی وقوع واکنش‌های شیمیایی خاص در بافت‌ها و ثبت و ضبط اثرات داروها فعالیت می‌کنند. آزمایش‌های بیوشیمی معمولاً در نمونه‌های سرم، پلاسما و ادرار استفاده می‌شوند و در این آزمایش‌ها سطح مواد شیمیایی خاصی اندازه‌گیری می‌شود و نتیجه به دست آمده با سطوح نرمال این مواد سنجیده می‌شود. در این مطلب می‌خواهیم به معرفی رایج‌ترین آزمایش‌های بیوشیمی که اغلب برای بررسی مشکلات افراد تجویز می‌شود، بپردازیم.

انواع آزمایش‌های بیوشیمی

این آزمایش‌ها انواع مختلفی دارند. قبل از انجام آزمایش‌های بیوشیمی مانند هر آزمایش دیگری باید با پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، صحبت کنید. برخی داروها می‌توانند بر نتیجه تست اثر بگذارند. آزمایش‌های بیوشیمی که در آزمایشگاه بیوشیمی انجام می‌شوند به شرح زیرند:

  • آزمایش زینک
  • آزمایش ایزوآنزیم‌های لاکتات دهیدروژناز (LDH-ISO)
  • آزمایش ایزوآنزیم‌های آلکالن فسفاتاز (ISO-ALP)
  • آزمایش ایزوآنزیم‌های کراتین فسفاتاز (ISO-CPK)
  • تست عرق
  • آزمایش مس
آزمایش‌های بیوشیمی آزمایش‌های رایجی هستند که برای تشخیص برخی اختلالات توسط پزشک تجویز می‌شوند

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش زینک

آزمایش زینک یکی از آزمایش‌های بیوشیمی است که میزان زینک را در سرم، پلاسما یا ادرار اندازه می‌گیرد. زینک یا روی یک عنصر ضروری و کمیاب در بدن است که در عملکردهایی مانند سنتز پروتئین و عملیات آنزیم‌ها نقش دارد و بر ساختار پروتئین‌ها و اسید نوکلئیک‌ها نیز مؤثر است. این آزمایش معمولاً در مواقعی انجام می‌شود که نشانه‌هایی از کمبود روی در بدن وجود داشته باشد. همچنین در صورتی که فرد مکمل غذایی مصرف کند برای اطمینان از این که مکمل چقدر در بالا بردن سطح روی بدن فرد نقش داشته است، استفاده می‌شود. این آزمایش یا به تنهایی و یا به همراه آزمایش‌های مربوط به سایر عناصر کمیاب بدن (مانند آهن، مس و سلنیوم) برای شناسایی کمبودها انجام می‌شود.

عنصر روی در صورت وجود عفونت در بدن کاهش می‌یابد؛ بنابراین در صورتی که میزان زینک در نتیجه آزمایش فرد از حد عادی کمتر باشد، ممکن است به معنای وجود عفونت در بدن او و نه کمبود روی باشد. نتایج باید با توجه به علائم بالینی تفسیر شود. همچنین افزایش روی در بدن ممکن است به علت‌هایی مانند بیماری عروق کرونر و تصلب شرایین صورت گیرد. میزان نرمال زینک برای افراد زیر 10 سال 6/0 تا 2/1 میکروگرم در میلی‌لیتر و برای افراد بالای 10 سال 66/0 تا 1/1 میکروگرم در میلی‌لیتر است.

عنصر زینک یکی از عناصر مهم بدن است که طبیعی بودن یا نبودن میزان آن در بدن با آزمایش بیوشیمی زینک مشخص می‌شود

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش ایزوآنزیم‌های لاکتات دهیدروژناز

آزمایش ایزوآنزیم‌های لاکتات دهیدروژناز (LDH-ISO) یکی دیگر از آزمایش‌هایی است که در آزمایشگاه بیوشیمی انجام می‌شود. این آزمایش سطح ایزوآنزیم‌های مختلف لاکتات دهیدروژناز در خون را اندازه‌گیری می‌کند. LDH که از آن با اسیدلاکتیک دهیدروژناز نیز یاد می‌شود، نوعی پروتئین است که به عنوان آنزیم شناخته می‌شود و نقش مهمی در ایجاد انرژی بدن دارد. این آنزیم تقریباً در تمام بافت‌های بدن یافت می‌شود.

پنج نوع LDH وجود دارد:

  • LDH-1 که در قلب و گلبول‌های قرمز یافت می‌شود.
  • LDH-2 که در گلبول‌های سفید وجود دارد. این نوع از LDH در قلب و گلبول‌های قرمز نیز یافت می‌شود اما به میزان بسیار کمتر از LDH-1
  • LDH-3 که در بافت ریه وجود دارد
  • LDH-4 که در گلبول‌های سفید، کلیه، لوزالمعده و غدد لنفاوی وجود دارد
  • LDH-5 که در کبد و عضلات اسکلتی وجود دارد

وقتی بافت‌ها تخریب شوند یا بیماری برایشان پیش بیاید، ایزوآنزیم‌های LDH را در جریان خون آزاد می‌کنند. این که چه نوع ایزوآنزیمی در خون آزاد شود به این بستگی دارد که کدام بافت آسیب دیده است. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند که با توجه به نوع ایزوآنزیم آزادشده در خون تشخیص دهد که کدام بافت آسیب دیده است و به درمان آن بپردازد. بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، بیماری‌های کلیه، کبد، آسیب ماهیچه و … می‌توانند باعث غیرطبیعی شدن میزان LDH در خون شوند.

آزمایش بیوشیمی LDH از جمله آزمایش‌های رایج است که میزان LDH خون را مشخص می‌کند

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش ایزوآنزیم‌های آلکالن فسفاتاز

از جمله آزمایش‌های بیوشیمی است که برای بررسی سطح آنزیم‌های آلکالن فسفاتاز در خون طراحی شده است. آلکالن فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که در بسیاری از بافت‌های بدن از جمله کبد، مجاری صفراوی، استخوان و روده یافت می‌شود. شکل‌های مختلفی از ALP وجود دارد که ایزوآنزیم نامیده می‌شوند. ساختار آنزیم به محلی که در آن تولید می‌شود بستگی دارد.

این آزمایش برای تشخیص بیماری‌های کبد، استخوان، روده و پاراتیروئید به کار می‌رود. پزشک با توجه به نوع ALP که میزان آن در خون غیرطبیعی است، می‌تواند به این موضوع پی ببرد که کدام بافت بدن دچار آسیب شده است. بیماری‌هایی مانند هپاتیت، سیروز، سرطان کبد و… می‌توانند باعث افزایش در میزان طبیعی آلکالن فسفاتاز (ALP) شوند. علائمی مانند خستگی، استفراغ، کاهش وزن، تورم یا درد در شکم، ادرار تیره یا مدفوع روشن و … باعث می‌شوند پزشک آزمایش بیوشیمی آلکالن فسفاتاز را تجویز کند.

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش ایزو آنزیم‌های کراتین فسفاتاز

یکی دیگر از آزمایش‌های بیوشیمی که انجام آن می‌تواند پزشک را از وجود ناهنجاری‌هایی مانند آسیب در شش‌ها و مغز، آسیب قلبی یا آسیب‌های عضلانی و اسکلتی در بیمار آگاه کند، آزمایش کراتین فسفاتاز (CPK) است. این آزمایش سطح آنزیم‌های کراتین فسفاتاز را در خون اندازه می‌گیرد. سه نوع آنزیم CPK وجود دارد که با توجه به اینکه کدام بافت بدن آسیب دیده است، آنزیم مربوط به آن بافت در خون آزاد می‌شود. از نتیجه این آزمایش مشخص می‌شود که نوع آنزیمی که به مقدار غیرطبیعی در خون وجود دارد کدام است و پزشک با توجه به آن متوجه می‌شود که کدام بافت بدن آسیب دیده است. معمولاً در مواردی که بیمار در قلب یا قفسه سینه یا عضلاتش احساس ناراحتی کند، این آزمایش تجویز می‌شود.

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش عرق

تست عرق یکی از آزمایش‌های بیوشیمی است و تستی قابل اعتماد برای تشخیص بیماری سیستیک فیبروزیس (CF) است. این تست افراد مبتلا به این اختلال را در 98 درصد موارد درست تشخیص می‌دهد. حدود 1 تا 2 درصد موارد نیز با وجودی که نتایج تست عرق نرمال است، بیمار علائم این بیماری را نشان می‌دهد. در این آزمایش غلظت کلرید دفع شده از طریق عرق اندازه‌گیری می‌شود. در صورتی که فرد به اختلال CF مبتلا باشد، کانال‌های کلرید (CFTR) معیوب هستند که این امر باعث می‌شود غلظت کلرید در عرق از حد طبیعی آن افزایش یابد.

در این آزمایش یک ماده شیمیایی بی‌رنگ و بی‌بو (پیلوکارپین) و کمی تحریک الکتریکی به ناحیه کوچکی از بازو یا پا اعمال می‌شود تا غدد عرق را به تولید عرق ترغیب کند. فرد ممکن است در آن ناحیه کمی احساس گرما کند. این آزمایش معمولاً تا زمانی طول می‌کشد که میزان کافی عرق برای آزمایش تولید شود. البته ممکن است به دلیل تحریک اعمال شده تا مدتی بعد از جدا شدن دستگاه از بدن نیز همچنان بدن عرق تولید کند. همچنین ممکن است کمی پوست بدن را قرمز کند. نتایج این آزمایش بعد از 1 تا 2 روز مشخص می‌شود.

آزمایش مس یکی از آزمایش‌های بیوشیمی است که مس موجود در بدن را اندازه می‌گیرد

انواع آزمایش‌های بیوشیمی – آزمایش مس

آزمایش مس یکی دیگر از آزمایش‌های بیوشیمی است که میزان مس موجود در بدن را بررسی می‌کند. مس یکی از عناصر مهم بدن است که تجمع عمده آن در کبد و سیستم عصبی است و در افزایش سرعت واکنش‌های شیمیایی تولید هموگلوبین و رساندن اکسیژن به بافت‌های مختلف بدن نقش دارد. از آزمایش مس در درجه اول برای تشخیص بیماری ویلسون که یک بیماری ارثی نادر است و می‌تواند منجر به افزایش تجمع مس در کبد، مغز و سایر اندام‌ها شود، استفاده می‌شود. در صورتی که فرد نشانه‌هایی مانند کم‌خونی، درد شکم، زردی، خستگی، تغییرات راه رفتن، انقباضات عضلانی مداوم و … را داشته باشد، پزشک به طبیعی نبودن سطح مس خون او مشکوک شده و این آزمایش برای فرد تجویز می‌شود.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی می باشد .

منابع

  1. https://medlab.com.au/clinical-biochemistry
  2. https://labtestsonline.org.uk/tests/zinc
  3. https://www.healthline.com/health/zinc-deficiency#symptoms
  4. https://medlineplus.gov/lab-tests/lactate-dehydrogenase-ldh-isoenzymes-test/
  5. https://medlineplus.gov/ency/article/003497.htm
  6. https://endocrinology.testcatalog.org/show/ALKI
https://www.cff.org/What-is-CF/Testing/Sweat-Test/

هماتولوژی مطالعه خون و اختلالات خونی است. آزمایش‌های هماتولوژی به منظور بررسی سلول‌های خون، پروتئین‌های خون، اندام‌های تولیدکننده خون و مغز استخوان انجام می‌شوند. این آزمایش‌ها می‌توانند اختلالاتی مانند کم‌خونی، عفونت، هموفیلی، لخته شدن خون و سرطان خون را تشخیص دهند. خون انسان از اجزای مختلفی تشکیل شده است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • پلاسما جزء مایع خون است که سلول‌های خونی در آن معلق هستند
  • گلبول‌های قرمز که وظیفه انتقال اکسیژن از ریه‌ها به تمام بدن را بر عهده دارند
  • گلبول‌های سفید که در ایمنی بدن نقش دارند و با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند. خود گلبول‌های سفید انواع مختلفی دارند از جمله لنفوسیت‌ها، مونوسیت‌ها، ائوزینوفیل‌ها و …

سلول‌های خونی در مغز استخوان ساخته می‌شوند. مغز استخوان ماده‌ای نرم و اسفنجی است که در مرکز استخوان قرار دارد و حدود 95 درصد سلول‌های خونی بدن را تولید می‌کند. بیشتر مغز استخوان بدن بزرگسالان در استخوان‌های لگن، استخوان پستان و استخوان‌های ستون فقرات وجود دارد. اندام‌های دیگری نیز در بدن ما وجود دارند که به تنظیم سلول‌های خون کمک می‌کنند. از جمله آنها می‌توان به غدد لنفاوی، طحال و کبد اشاره کرد که وظیفه تنظیم، تخریب و تمایز سلول‌ها را بر عهده دارند. تولید و توسعه سلول‌های جدید فرایندی است که خون‌سازی نامیده می‌شود.

آزمایش‌های هماتولوژی – آزمایش شمارش کامل خون (CBC)

آزمایش CBC یکی از آزمایش‌های هماتولوژی رایج است. در این آزمایش سه جزء اصلی خون ارزیابی می‌شوند: گلبول‌های سفید خون، گلبول‌های قرمز خون و پلاکت‌ها. شمارش کامل سلول‌های خون به معنی اندازه‌گیری سایز، تعداد و بلوغ سلول‌های خونی مختلف در حجم مشخصی از خون است. با شمارش کامل سلول‌های خون می‌توان بسیاری از ناهنجاری‌ها را از طریق تولید یا تخریب سلول‌های خونی مشخص کرد.

. آزمایش‌های هماتولوژی به منظور بررسی سلول‌های خون، پروتئین‌های خون، اندام‌های تولیدکننده خون و مغز استخوان انجام می‌شوند.

از طریق نوساناتی که در تعداد، سایز و بلوغ طبیعی سلول‌های خونی ایجاد می‌شود می‌توان برای تشخیص عفونت یا روند بیماری استفاده کرد. این آزمایش بسیار ساده است و قبل از آن نیازی به آماده‌سازی خاصی وجود ندارد.

آزمایش‌های هماتولوژی – گلبول‌های قرمز خون (RBC)

گلبول‌های قرمز

یکی از مواردی که در آزمایش هماتولوژی ارزیابی می‌شود، گلبول‌های قرمز خون (RBCs) هستند. اگر میزان گلبول‌های قرمز خون فرد از حد طبیعی کمتر باشد، ممکن است به کم‌خونی مبتلا باشد. دامنه نرمال آن برای آقایان، 5 میلیون تا 6 میلیون سلول در میلی‌لیتر و برای خانم‌ها 4 تا 5 میلیون سلول در میلی‌لیتر است.

هموگلوبین

هموگلوبین پروتئین مهمی است که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد. این پروتئین وظیفه رساندن اکسیژن از ریه به تمام بافت‌های بدن را بر عهده دارد. محدوده طبیعی آن برای آقایان 14 تا 17 گرم و برای زنان 12 تا 15 گرم در دسی‌لیتر است. میزان هموگلوبین خون در آزمایش هماتولوژی مشخص می‌شود.

خون از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در آزمایش‌های هماتولوژی مورد بررسی قرار می‌گیرند

هماتوکریت

هماتوکریت نسبت گلبول‌های قرمز خون به ماده مایع یا پلاسما در خون را مشخص می‌کند. در واقع مشخص می‌کند که چه مقدار از خون شما از گلبول قرمز تشکیل شده است. میزان کم آن می‌تواند بیانگر کمبود آهن باشد. آهن یک ماده معدنی است که به تولید گلبول‌های قرمز کمک می‌کند. میزان بالاتر از حد طبیعی آن نیز می‌تواند نشانه‌ای از کم‌آبی بدن یا مشکلات دیگر باشد. محدوده نرمال آن برای آقایان 41% تا 50% و برای خانم‌ها 36% تا 44% است. این خصوصیت نیز با آزمایش هماتولوژی مشخص می‌شود.

میانگین حجم کورپوسکولار (MCV)

این پارامتر حجم متوسط گلبول‌های قرمز خون را نشان می‌دهد و با واحد فمتولیتر اندازه‌گیری می‌شود. مقادیر بالاتر از حد نرمال آن می‌تواند به سطوح پایین ویتامین B12 یا فولات اشاره داشته باشد. مقادیر کمتر از حد نرمال نیز می‌تواند نشانه‌ای از کم‌خونی فقر آهن یا تالاسمی باشد. محدوده طبیعی آن 80 تا 95 فمتولیتر است.

میانگین هموگلوبین کورپوسکولار (MCH)

مقدار هموگلوبین در گلبول قرمز را نشان می‌دهد. مقدار آن باید 27 تا 33 پیکو گرم بر سلول باشد. مقادیر کم MCH نشان‌دهنده کم‌خونی فقر آهن است. همچنین می‌تواند ناشی از بیماری ژنتیکی تالاسمی باشد. مقادیر بالای آن اغلب به علت کمبود ویتامین‌های گروه B مخصوصاً B12 و فولات اتفاق می‌افتد.

رتیکولوسیت‌ها

تعداد آنها نشان‌دهنده درصد گلبول‌های قرمز نابالغ در کل گلبول‌های قرمز خون است. میزان نرمال آن 1 تا 2درصد از کل گلبول‌های قرمز است.

وسعت توزیع گلبول‌های قرمز (RDW)

این پارامتر نیز به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون و هماتولوژی گزارش می‌شود. به طور معمول قطر گلبول‌های قرمز خون 6 تا 8 میکرومتر است. با این حال برخی اختلالات باعث می‌شوند که اندازه آنها تغییر پیدا کند. مقادیر بالای RDW نشان‌دهنده تفاوت‌های زیاد در اندازه این گلبول‌ها است. دامنه نرمال RDW در گلبول‌های قرمز انسان بین 5/11 تا 5/14 درصد است. در صورت مشاهده کم‌خونی معمولاً نتایج این پارامتر به همراه نتایج MCV برای تشخیص علت احتمالی اختلال مورد بررسی قرار می‌گیرند.

آزمایش‌های هماتولوژی – گلبول‌های سفید خون (WBC)

طبیعی بودن یا نبودن میزان گلبول‌های سفید موجود در خون با نوعی آزمایش هماتولوژی مشخص می‌شود. عملکرد اصلی گلبول‌های سفید خون مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها در بدن است. این گلبول‌ها در برابر بیماری‌ها و مهاجمان خارجی آنزیم‌های خاصی از خود ترشح می‌کنند تا از بدن دفاع کنند. انواع مختلفی از آنها وجود دارند که هر کدام نقش خاص خود را در مبارزه با عفونت‌های ویروسی، قارچی، انگلی و … ایفا می‌کنند.

بالا بودن سطح گلبول‌های سفید می‌تواند نشان‌دهنده وجود التهاب یا عفونت در بخشی از بدن فرد باشد. همچنین کمتر بودن مقادیر آن از حد طبیعی نیز فرد را در خطر عفونت قرار می‌دهد. محدوده طبیعی آن 4500 تا 10000 سلول در هر میکرولیتر است.

لکوسیتوز زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد این گلبول‌ها از میزان عادی و طبیعی آن بیشتر شود. لکوسیتوز ممکن است به علت موارد زیر ایجاد شود:

طبیعی یا غیرطبیعی بودن میزان گلبول‌های سفید خون با آزمایش هماتولوژی مشخص می‌شود

افزایش تعداد نوتروفیل

نوتروفیل‌ها فراوان‌ترین گلبول‌های سفید خون هستند که 55 تا 70 درصد گلبول‌های سفید خون را تشکیل داده‌اند. زمانی که تعداد آنها بیش از حدی باشد که برای یک فرد با جنسیت، سن، نژاد و شرایط فیزیولوژیکی خاص انتظار می‌رود، لکوسیتوز نوتروفیلی ایجاد می‌شود. تعداد طبیعی آنها معمولاً از 109* 8 کمتر است. در صورت تجاوز از این تعداد، احتمال وجود التهاب یا آلودگی باکتریایی وجود دارد.

افزایش تعداد لنفوسیت

لنفوسیتوز زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد لنفوسیت‌ها در خون بیش از حد طبیعی آن شود؛ یعنی اگر تعداد لنفوسیت‌ها بیش از 4000 عدد برای افراد بزرگسال، 7000 عدد برای کودکان و 9000 عدد برای نوزادان در هر میکرولیتر باشد، لنفوسیتوز وجود دارد.

افزایش تعداد مونوسیت

این گلبول‌ها 5 تا 10 درصد از تعداد گلبول‌های سفید بدن را تشکیل می‌دهند. مونوسیت‌ها زمانی که نیاز به تشکیل ماکروفاژ باشد به بافت فراخوانده می‌شوند و بیشتر به عنوان گلبول‌های ذخیره از آنها یاد می‌شود. تعداد مونوسیت‌ها برای یک فرد بزرگسال معمولی نباید از 109*1 در یک لیتر تجاوز کند. مونوسیتوز زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد مونوسیت‌ها در خون بیش از این مقدار شود.

آزمایش‌های هماتولوژی – پلاکت‌ها

پلاکت‌ها (ترومبوسیت‌ها) تکه‌های سلولی خاصی هستند که در لخته شدن طبیعی خون نقش دارند. اگر میزان پلاکت‌ها در خون کم باشد، لخته شدن خون به خوبی انجام نمی‌شود و فرد ممکن است در معرض خطر خونریزی بیش از حد و کبودی قرار بگیرد. پلاکت بیش از حد نیز باعث لخته شدن بیش از حد می‌شود که آن نیز مضر است. در آزمایش هماتولوژی CBC تعداد و اندازه پلاکت‌های خون بررسی می‌شوند. میزان نرمال پلاکت‌ها 140000 تا 450000 سلول در میلی‌لیتر است.

آزمایش‌های هماتولوژی – سرعت رسوب گلبول‌های قرمز

آزمایش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز جزء آزمایش‌های هماتولوژی است که به طور غیرمستقیم میزان التهاب موجود در بدن را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش معمولاً در کنار دیگر آزمایش‌ها گرفته می‌شود و می‌تواند به پزشک در تشخیص بهتر علت بیماری کمک کند. اگر در بدن التهابی وجود داشته باشد گلبول‌های قرمز به هم می‌چسبند و ته‌نشین می‌شوند. این عمل بر سرعت رسوب طبیعی اثر می‌گذارد و ممکن است آن را از محدوده نرمال خارج کند.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد. جهت انجام آزمایش حضوری و همچنین غیر حضوری (نمونه گیری در منزل) میتوانید از خدمات آزمایشگاه سروش استفاده نمایید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی سروش دارای دستگاه های پیشرفته و مدرن می باشد و قادر به انجام تمام تست های روتین ، تخصصی و فوق تخصصی در زمینه ی کلینیکال و پاتولوژی می باشد .

منابع

  1. https://askhematologist.com/common-hematology-tests/

آزمایش‌های کبدی جزء آزمایش‌های متداولی هستند که معمولاً به عنوان اولین گام برای تشخیص بروز یا پیشرفت آسیب‌های کبدی شناخته می‌شوند. آزمایش‌های عملکرد کبد میزان سلامت کبد فرد را با اندازه‌گیری سطوح پروتئین، آنزیم‌های کبدی و بیلی‌روبین در خون مشخص می‌کنند. کم یا زیادشدن مقدار آنزیم‌های کبدی در خون می‌تواند هشداری برای فرد باشد؛ زیرا فاصله این آنزیم‌ها از حد نرمال بیانگر عدم عملکرد طبیعی کبد است. معمولاً در شرایط زیر آزمایش عملکرد کبد تجویز می‌شود:

  • بررسی آسیب‌های ناشی از انواع عفونت‌های کبدی از جمله هپاتیت B و C
  • بررسی عوارض جانبی برخی داروها که بر کبد تأثیر می‌گذارند
  • بررسی میزان کارایی یک درمان خاص در صورت ابتلا به بیماری کبدی
  • تجربه اختلالات عملکرد کبدی در فرد
  • در صورتی که فرد بیماری‌هایی مانند دیابت، فشارخون، کم‌خونی یا تری گلیسیرید بالا داشته باشد
  • در صورتی که فرد اهل مصرف زیاد الکل باشد
  • در صورتی که فرد به بیماری کیسه صفرا مبتلا باشد
  • احساس خستگی و ضعف
  • متمایل شدن رنگ پوست و چشم به زردی
  • آب‌آوردگی شکم یا آسیت
آزمایش‌های کبدی جزء آزمایش‌های متداولی هستند که معمولاً به عنوان اولین گام برای تشخیص بروز یا پیشرفت آسیب‌های کبدی شناخته می‌شوند.

انواع آزمایش‌های کبدی

آزمایش‌های کبدی انواع زیادی دارند. آزمایش‌های متفاوت جنبه‌های مختلف عملکرد کبد و آنزیم‌های کبدی متفاوتی را می‌سنجند. رایج‌ترین تست‌هایی که برای بررسی وضعیت کبد استفاده می‌شوند، تست‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP آلبومین و بیلی‌روبین هستند.

تست‌های ALT و AST آنزیم‌هایی را اندازه می‌گیرند که کبد در پاسخ به بیماری یا آسیب از خود ترشح می‌کند. آزمایش آلبومین میزان تولید آلبومین در کبد را اندازه می‌گیرد، در حالی که در آزمایش بیلی‌روبین میزان دفع بیلی‌روبین اندازه‌گیری می‌شود. از آزمایش ALP نیز برای ارزیابی سیستم مجاری صفراوی کبد استفاده می‌شود.

در صورتی که نتایج هر یک از این آزمایش‌ها غیرعادی باشد، باید پیگیری‌های لازم را انجام داد تا علت غیرطبیعی بودن آن مشخص شود. حتی انحراف‌های جزئی از مقادیر طبیعی موارد بالا می‌تواند علامت یک آسیب کبدی باشد.

آزمایش بیلی‌روبین از جمله آزمایش‌های کبدی است. سطح بالای بیلی‌روبین خون نشان‌دهنده این است که کبد به درستی کار نمی‌کند.

آزمایش‌های کبدی – آزمایش ALT

آزمایش ALT یکی از آزمایش‌های کبدی رایج محسوب می‌شود. آنزیم ALT به طور عمده در کبد یافت می‌شود، با این حال مقادیر کمی از آن در کلیه‌ها و سایر اندام‌ها نیز وجود دارد. بدن انسان از ALT برای تجزیه و تبدیل مواد غذایی مصرفی به انرژی استفاده می‌کند. به صورت طبیعی سطح ALT خون باید پایین باشد. اگر کبد آسیب دیده باشد، میزان بیشتری ALT وارد جریان خون می‌کند و سطح این آنزیم افزایش می‌یابد. معمولاً آزمایش ALT همراه با دیگر آزمایش‌های کبدی تجویز می‌شود.

برای انجام این آزمایش آماده‌سازی خاصی نیاز نیست. فقط کافی است چند ساعت قبل از آزمایش از خوردن و نوشیدن اجتناب کنید. اگر دارو یا مکمل خاصی مصرف می‌کنید، لازم است با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید. برخی داروها می‌توانند بر نتیجه آزمایش ALT اثر بگذارند. نحوه گرفتن این آزمایش همانند دیگر آزمایش‌های خون است. نتایج در حدود یک روز بعد آماده می‌شوند. میزان نرمال آن باید بین 7 تا 55 واحد بر لیتر باشد. معمولاً سطح آن در آقایان بالاتر از خانم‌ها است.

آزمایش‌های کبدی – آزمایش AST

یکی دیگر از آزمایش‌های کبدی، آزمایش AST است. این آنزیم در جاهای مختلفی از بدن از جمله قلب، کبد و ماهیچه‌ها یافت می‌شود. این آزمایش معمولاً همراه با آزمایش ALT برای بررسی اختلالات کبدی گرفته می‌شود. گاهی اوقات نسبت مقادیر حاصل شده از این دو آزمایش نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در بسیاری از بیماری‌های کبدی سطح ALT از AST بیشتر است. اگر کبد آسیب دیده باشد، آنزیم AST در جریان خون رها می‌شود. در صورتی که AST بیش از حد نرمال باشد، احتمال آسیب در کبد یا ماهیچه‌ها وجود دارد. مقادیر پایین این آنزیم نرمال محسوب می‌شود. مقادیر بسیار زیاد AST (بیش از 10 برابر حد نرمال) معمولاً به علت هپاتیت حاد ایجاد می‌شود. در هپاتیت مزمن سطح AST معمولاً در حدود 4 برابر حد نرمال است. این آزمایش نیز همانند دیگر آزمایش‌های خون انجام می‌شود و به آمادگی خاصی نیاز ندارد. قبل از آزمایش با دکتر خود در مورد داروهای مصرفی‌تان صحبت کنید؛ مصرف برخی داروها می‌تواند بر نتایج این تست اثر بگذارد.

یکی از آزمایش‌های کبدی، آزمایش AST است که معمولاً همراه با آزمایش ALT برای تشخیص اختلالات کبدی تجویز می‌شود

آزمایش‌های کبدی – آزمایش ALP

یکی دیگر از آزمایش‌های کبدی، آزمایش ALP است که میزان ALP را در جریان خون فرد اندازه‌گیری می‌کند. مقادیر غیرطبیعی این آنزیم اغلب نشان‌دهنده وجود مشکلی در کیسه صفرا، کبد و استخوان‌هاست. با این وجود ممکن است مقادیر غیرنرمال آن به مواردی از قبیل سوءتغذیه، مشکلات کلیه، روده، پانکراس یا عفونت‌های جدی مرتبط باشد. میزان نرمال ALP از شخصی به شخص دیگر متفاوت است و به سن، جنس و گروه خون افراد بستگی دارد. بارداری و شیردهی نیز می‌توانند بر میزان آن در خون اثر بگذارند. میزان نرمال ALP بین 20 تا 140 واحد بر لیتر است. معمولاً کودکان سطوح بالاتری از این آنزیم را دارند و با افزایش سن میزان آن کاهش می‌یابد. این آزمایش نیز نیاز به آماده‌سازی خاصی ندارد و مانند دیگر آزمایش‌های خون است. در کل معمولاً آزمایش‌هایی از این دست زمانی که فرد چند ساعت غذا یا نوشیدنی مصرف نکرده باشد، انجام می‌شوند. داروهای مصرفی بر نتایج این آزمایش نیز اثر گذار هستند که باید از قبل با پزشکتان در این مورد صحبت کرده باشید.

آزمایش آلبومین

آزمایش آلبومین یکی دیگر از آزمایش‌های کبدی رایج است. آلبومین پروتئین اصلی ساخته شده توسط کبد است که در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله متوقف کردن نشت مایعات از رگ‌های خونی، تغذیه بافت‌ها، انتقال هورمون‌ها، پروتئین‌ها و دیگر مواد درون بدن و … نقش دارد. کبد پروتئین را از غذایی که می‌خورید دریافت می‌کند و آن را به پروتئین‌های جدیدی تبدیل می‌کند که به اندام‌ها و بافت‌های مختلف بدن فرستاده می‌شوند. آزمایش آلبومین میزان این پروتئین را مشخص می‌کند که با توجه به آن عملکرد مناسب یا نامناسب کبد در تولید آن مشخص می‌شود. طیف نرمال آلبومین 5/3 تا 5 گرم بر دسی‌لیتر است. آلبومین کم می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات کبدی باشد. همچنین می‌تواند نشانه‌ای از تغذیه نامناسب، بیماری‌های کلیوی، التهاب و عفونت باشد.

آزمایش آلبومین یکی از آزمایش‌های کبدی است که برای بررسی عملکرد صحیح کبد تجویز می‌شود

داروهایی مانند انسولین، استروئیدهای آنابولیک و هورمون‌های رشد بر نتیجه این تست اثر می‌گذارند که اگر این داروها را مصرف می‌کنید، قبل از انجام آزمایش با پزشک خود در این باره صحبت کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد دوز مصرفی را کاهش دهید یا اینکه کلاً مصرف دارو را قطع کنید. در صورتی که داروی خاصی مصرف نمی‌کنید، نیازی به اقدام خاصی برای آمادگی نیست.

آزمایش بیلی‌روبین

از جمله آزمایش‌های کبدی محسوب می‌شود که در تشخیص اختلالات این عضو به کار می‌رود. بیلی‌روبین یک ماده زائد است که از تجزیه گلبول‌های قرمز خون حاصل می‌شود و به طور معمول پردازش آن توسط کبد صورت می‌گیرد. این ماده قبل از دفع شدن توسط مدفوع از کبد عبور می‌کند. کبد آسیب‌دیده نمی‌تواند به خوبی بیلی‌روبین را پردازش کند. این موضوع باعث می‌شود تا سطح بالایی از بیلی‌روبین در خون وجود داشته باشد؛ بنابراین سطح بالای بیلی‌روبین خون نشان‌دهنده این است که کبد به درستی کار نمی‌کند. رنج نرمال این ماده بین 1/0 تا 2/1 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است. برخی موارد نیز افزایش بیلی‌روبین خون نشان‌دهنده عملکرد نامناسب کبد نیست؛ بلکه به دلیل بیماری‌های ارثی اتفاق می‌افتد.

برخی داروها از جمله داروهای آنتی‌بیوتیک مانند پنی‌سیلین G، داروهای آرام‌بخش مانند فنوباربیتال، داروهای ادرارآور مانند فوروزماید و داروهای آسم مانند تئوفیلین می‌توانند بر نتیجه آزمایش تأثیر بگذارند که قبل از آزمایش با پزشکتان در این مورد مشورت کنید.

منابع

  1. https://www.webmd.com/digestive-disorders/alanine-aminotransferase-test
  2. https://www.healthline.com/health/liver-function-tests#types
  3. https://labtestsonline.org/tests/aspartate-aminotransferase-ast
  4. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/aspartate_aminotransferse-test
  5. https://www.healthline.com/health/albumin-serum
  6. https://www.healthline.com/health/bilirubin-blood

تیروئید یک غده به شکل پروانه است که در گردن افراد قرار دارد و از غده‌های بسیار مهم بدن به حساب می‌آید. این قسمت مسئولیت تولید هورمون تیروئید، تنظیم متابولیسم یا سوخت و ساز بدن و ضربان قلب را بر عهده دارد. اختلالات تیروئید باعث می‌شود که این غده نتواند کار خود را به خوبی انجام دهد و پرکار یا کم‌کار شود.

اختلالات تیروئید شامل تیروئید پرکار، تیروئید کم‌کار، سرطان تیروئید و … می‌شوند. در صورتی که پزشک به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید فرد مشکوک باشد، از او درخواست انجام آزمایش تیروئید می‌کند. برای تفسیر نتایج این آزمایش، فرد باید توان خواندن آزمایش تیروئید را داشته باشد و با نوشته‌ها و اطلاعات موجود در آن آشنا باشد.

اختلالات تیروئید – تیروئید پرکار

تیروئید پرکار یکی از اختلالات تیروئید است که شیوع بسیاری دارد. در این بیماری غده تیروئید بیش از اندازه هورمون ترشح می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که پرکاری تیروئید در خانم‌ها بیشتر از آقایان بروز پیدا می‌کند.

از جمله علائم این بیماری می‌توان به نوسانات خلقی و بی‌قراری، تعریق زیاد، تپش قلب، لرزش، اضطراب، پوست نازک، کاهش وزن، ضعف عضلانی، مو و ناخن شکننده، افزایش حرکات دستگاه گوارش، کاهش تعداد دفعات خونریزی و خون قاعدگی و چشم‌هایی برجسته اشاره کرد. در این اختلال به دلایلی که هنوز شناخته نشده‌اند بدن آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که بر دیواره سلول‌های غده تیروئید تأثیر می‌گذارند و باعث می‌شوند که ترشح هورمون‌های این غده بیش از حد معمول شود. این بیماری با آزمایش خون قابل تشخیص است.

تیروئید پرکار یکی از اختلالات تیروئید است که در آن غده تیروئید بیش از اندازه هورمون ترشح می‌کند

برای آگاهی از وجود یا عدم وجود این بیماری، پزشک می‌تواند کارهای زیر را انجام دهد:

  • معاینه بالینی بیمار را انجام دهد.
  • مقدار TSH، هورمون‌های T3 و T4 و آنتی‌بادی‌های موجود در خون که تحریک‌کننده تیروئید هستند را بررسی کند.
  • با تجویز مقدار کمی ید رادیواکتیو خوراکی یا تزریقی، ساختار و ترشحات غده تیروئید را بررسی کند.

اختلالات تیروئید – تیروئید کم‌کار

تیروئید کم‌کار یکی از اختلالات تیروئید است که در آن غده تیروئید نمی‌تواند به اندازه مورد نیاز بدن هورمون تولید کند و این امر باعث می‌شود که در سلامت بدن مشکلاتی به وجود بیاید. دلایل زیادی می‌تواند موجب بروز کم‌کاری تیروئید شود که از جمله آنها می‌توان به بیماری هاشیموتو و قرار گرفتن در معرض اشعه‌های درمانی اشاره کرد.

این بیماری علائمی از قبیل نوسانات خلقی، خشکی پوست، حساس شدن به سرما، یبوست، مشکلات حافظه، افزایش وزن، ضربان قلب آهسته و … دارد. در واقع علائم این بیماری تا حدی برعکس علائم بیماری تیروئید پرکار است. این بیماری نیز همانند تیروئید پرکار با آزمایش خون مشخص می‌شود.

سرطان تیروئید یکی دیگر از اختلالات تیروئید است که مانند بقیه سرطان‌ها از رشد بیش از اندازه سلول‌ها به وجود می‌آید.

اختلالات تیروئید – سرطان تیروئید

سرطان تیروئید یکی دیگر از اختلالات تیروئید است که مثل بقیه سرطان‌ها از رشد بی‌رویه سلول‌ها ایجاد می‌شود. در این بیماری سلول‌های غده تیروئید شروع به تقسیم و تکثیر بیش از حد می‌کنند و تغییراتی را در بافت این غده به وجود می‌آورند. این بیماری خانم‌ها را بیشتر از آقایان به خود درگیر می‌کند. از جمله علائم این بیماری می‌توان سرفه‌های پی‌درپی، مشکل در بلع غذا و تنفس، احساس گیرکردن چیزی در گلو و در برخی موارد تغییر صدا را نام برد.

تشخیص این بیماری با روش‌های سونوگرافی تیروئید، آزمایش CBC خون، آزمایش ایزوتوپ و عکس‌برداری از قسمت گلو انجام می‌گیرد.

اختلالات تیروئید – بیماری هاشیموتو

یکی دیگر از اختلالات تیروئید بیماری هاشیموتو است که از دلایل اصلی بروز کم‌کاری تیروئید محسوب می‌شود و به التهاب مزمن تیروئید معروف است. این بیماری بیشتر در خانم‌های میانسال اتفاق می‌افتد. علت ایجاد این التهاب نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن سلول‌های غده تیروئید را به عنوان عامل بیگانه می‌شناسد و به آن حمله می‌کند.

از علائم این بیماری می‌توان خستگی، افزایش وزن، افسردگی، رنگ‌پریدگی صورت، حساس شدن به سرما، قاعدگی نامنظم و … را نام برد. علائم این بیماری شباهت زیادی به بیماری کم‌کاری تیروئید دارد. تشخیص آن با آزمایش خون میسر است.

یکی دیگر از اختلالات تیروئید، بیماری هاشیموتو است که از دلایل اصلی بروز کم‌کاری تیروئید محسوب می‌شود

اختلالات تیروئید – بیماری گواتر

یکی دیگر از اختلالات تیروئید بیماری گواتر است که بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که ید را به میزان کافی از مواد غذایی دریافت نمی‌کنند. گونه‌های مختلفی از این بیماری وجود دارند از جمله گواتر کلوئیدی که علت اصلی بروز آن کمبود ید است، گواتر غیرسمی که علت ایجاد آن مشخص نیست اما داروی لیتیوم که برای درمان اختلال دوقطبی و نوسانات خلقی تجویز می‌شود می‌تواند عامل به وجود آورنده آن باشد و نوع سوم آن گواتر سمی گره‌دار است که خطرناک‌ترین نوع بیماری گواتر محسوب می‌شود و می‌تواند به پرکاری تیروئید بینجامد.

آزمایش‌های تشخیص بیماری‌های تیروئید

آزمایش‌هایی که برای تشخیص اختلالات تیروئید استفاده می‌شوند، مجموعه‌ای از آزمایش‌های خون هستند که به منظور بررسی عملکرد صحیح غده تیروئید گرفته می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به T4، T3RU، T3 و TSH اشاره کرد.

آزمایش T4 و TSH

دو تست رایج که برای بررسی اختلالات تیروئید به کار می‌روند. معمولاً درخواست این دو تست با هم انجام می‌شود. T4 به تست تیروکسین معروف است که سطح بالای آن پرکاری تیروئید را نشان می‌دهد. آزمایش TSH برای اندازه‌گیری میزان هورمون تحریک‌کننده تیروئید در خون طراحی شده است. میزان نرمال هورمون TSH بین 4/0 تا 4 واحد بین‌المللی به ازای هر یک لیتر خون است.

سطح TSH در کودکان، نوزادان و زنان باردار با دیگر افراد تفاوت دارد. جنسیت و سن فرد آزمایش دهنده دو عامل تعیین‌کننده در سطح TSH خون هستند.

اگر فرد نشانه‌های کم‌کاری تیروئید را داشته باشد و میزان TSH نیز بیش از حد نرمال باشد، فرد مشکوک به کم‌کاری تیروئید است. بر همین مبنا TSH کمتر به عنوان پرکاری تیروئید تعبیر شده است.

آزمایش‌های تشخیص اختلالات تیروئید یک سری آزمایش‌های خون هستند که به منظور بررسی عملکرد صحیح غده تیروئید انجام می‌شوند.

آزمایش T3

آزمایش دیگری که برای بررسی اختلالات تیروئید به کار می‌رود، آزمایش T3 است. این تست مقدار هورمون تری‌یدوتیرونین را بررسی می‌کند و معمولاً در شرایطی تجویز می‌شود که نتایج تست‌های T4 و TSH نشان‌دهنده پرکاری تیروئید باشند یا شخص نشانه‌هایی واضح از پرکاری تیروئید داشته باشد. رنج نرمال هورمون T3 بین 100 تا 200 نانوگرم به ازای هر دسی‌لیتر خون است.

اگر مقدار این هورمون در خون بالا باشد فرد احتمالاً به بیماری گریوز مبتلا است. گریوز یک نوع بیماری خودایمنی محسوب می‌شود که در آن سیستم ایمنی به بافت تیروئید حمله می‌کند و معمولاً همراه با بیرون‌زدگی چشم‌ها از حدقه است.

آزمایش  T3 Resin Uptake

از جمله آزمایش‌های تشخیص اختلالات تیروئید است که میزان هورمون لوبین وصل شده به تیروکسین (TBG) را اندازه‌گیری می‌کند. اگر سطح T3 فردی افزایش یابد، TBG باید کم باشد. مقادیر بالاتر از حد نرمال TBG معمولاً بیانگر وجود مشکل در کلیه‌ها و یا عدم جذب کافی پروتئین است. مقادیر پایین‌تر از حد نرمال آن می‌تواند بیانگر زیاد بودن هورمون استروژن باشد.

به صورت کلی اگر نتیجه تست فرد نشان‌دهنده پرکاری یا کم‌کاری غده تیروئید باشد، پزشک برای بررسی مشکلات ساختاری غده تیروئید، سونوگرافی یا تست تیروئید Uptake تجویز می‌کند تا بتواند علت مشکل را تشخیص دهد.

اندازه‌گیری کلسی‌تونین

یکی دیگر از آزمایش‌هایی است که به تشخیص بهتر اختلالات تیروئید کمک می‌کند. در مواردی که فرد سرطان تیروئید داشته باشد احتمال بیشتر شدن کلسی‌تونین از حد طبیعی وجود دارد. کلسی‌تونین هورمونی است که به وسیله سلول‌های پارافولیکولار ترشح می‌شود. کلسی‌تونین در هموستاز کلسیم نقش ایفا می‌کند. این ماده از طریق مهار جذب استخوانی و افزایش دادن میزان کلسیم دفع شده از کلیه‌ها سطح کلسیم خون را کاهش می‌دهد. افزایش سطح کلسی‌تونین نشان‌دهنده پیشرفت بیماری سرطان مدولاری تیروئید است.

مدتی است که بیماری کرونا تمام جهان را درگیر خود ساخته است. ویروس‌های کرونا از خانواده ویروس‌های بزرگ‌تری هستند که بر انسان‌ها و حیوانات اثر بیماری‌زایی دارند. بیماران مبتلا به کرونا اختلالات متعددی را تجربه می‌کنند که شایع‌ترین آنها اختلالات تنفسی است و این اختلالات می‌توانند از علائمی مانند یک سرماخوردگی ساده تا علائم پیشرفته‌تری همچون مرس و سارس را شامل شوند.

علائم بیماران مبتلا به کرونا

اولین احساسات گزارش شده از بیماران مبتلا به کرونا بدن درد، لرز، سرفه خشک و درد گلو است که می‌تواند با تب نیز همراه باشد. برخی از بیماران مبتلا به کرونا علاوه بر علائم قبلی، علائمی مانند اسهال و استفراغ، سرگیجه، شکم درد و گرفتگی و آبریزش بینی را نیز تجربه کرده‌اند. تا کنون خستگی و ضعف عضلانی از جمله شایع‌ترین علائم بیماران مبتلا به کرونا بوده است. در این بیماری نوع خاصی از خستگی در بدن بیمار ایجاد می‌شود به گونه‌ای که او احساس می‌کند توانایی انجام هیچ کاری را ندارد. همچنین علائم بیماری کرونا معمولاً افت‌وخیز دارد، یعنی ممکن است فرد در ساعتی از روز احساس خستگی یا درد کند و بعد از چند ساعت این احساس او برطرف شود، اما این بدان معنی نیست که بیماری پایان یافته بلکه این افتان‌وخیزان نشانه‌ها نیز جزئی از علائم بیماری است. در صورتی که این بیماری در شخص شدت یابد، علائم تنفسی و تنگی نفس خود را نشان می‌دهند. برخی افراد نیز از کاهش حس بویایی و چشایی خود در اثر این بیماری سخن گفته‌اند. با توجه به اینکه حواس چشایی و بویایی به دستگاه تنفسی فرد مربوط می‌شود، از دست دادن یا ایجاد اختلال در این حواس در بیماران مبتلا به کرونا چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.

آزمایش PCR یکی از بهترین آزمایش‌ها برای تشخیص بیماران مبتلا به کرونا است

مواردی مانند خشکی بینی را نیز باید جدی گرفت. زیرا می‌تواند مقدمه‌ای بر بیماری کرونا باشد. با این وجود هنوز هم شایع‌ترین علائم این بیماری همان علائمی شبیه به بیماری آنفولانزا در نظر گرفته می‌شود. برخی بیماران نیز این علائم را بسیار شدید تجربه می‌کنند تا حدی که چاره‌ای به جز بستری شدن در بیمارستان نمی‌بینند. برخی بیماران در دوره‌ای از بیماری‌شان علائم عصبی از خود بروز داده‌اند که گاهی این علائم تا هفته‌ها بعد از خروج از بیمارستان نیز با آنها همراه است. برخی از این نشانه‌ها شامل عدم توان تمرکز بر یک کار به مدت طولانی، سرگیجه و از دست دادن حافظه بوده‌اند. همچنین در صورتی که ریه بیماران مبتلا به کرونا آسیب دیده باشد، تا ماه‌ها بعد نیز شخص به حالت عادی پیش از بیماری باز نخواهد گشت، گرچه ظاهراً ویروس از بدن او خارج شده است. حتی مشاهده شده است که برخی بیماران مبتلا به کرونا که در ظاهر هیچ علامتی ندارند، بعد از مدتی نشانه‌هایی از آسیب قلبی یا ریوی را در خود داشته‌اند. در موردی که بیمار هیچ علامتی از خود نشان نمی‌دهد، انجام تست کرونا تنها روشی است که می‌تواند وجود یا عدم وجود ویروس در بدن فرد را مشخص کند.

با وجودی که اختلالات بویایی و چشایی بسیاری از افراد بین یک هفته تا یک ماه به حالت عادی خود برمی‌گردد، شاهد نمونه‌هایی بوده‌ایم که با گذشت حتی شش ماه و بیشتر نیز بویایی خود را به طور کامل بازنیافته‌اند. در برخی افراد مشاهده شده که بعد از حدود یک ماه که کمی حس بویایی‌شان را بازیافته‌اند، بوهای ناخوشایندی استشمام می‌شود. این بوها بوی اصلی غذا یا مواد خوراکی و نوشیدنی نیستند، بلکه بیماران مبتلا به کرونا بعد از مدتی چنین بوهایی را احساس می‌کنند که یکی از عوارض بسیار ناخوشایند و آزاردهنده این بیماری است.

در برخی از بیماران مبتلا به کرونا علائم پوستی مشاهده شده است

علائم پوستی بیماران مبتلا به کرونا

برخی بیماران مبتلا به کرونا نشانه‌هایی روی پوست خود مشاهده کرده‌اند. در برخی موارد این علائم پوستی شبیه جوش‌های کوچک قرمز رنگ همراه با سوزش و خارش بوده است. برخی افراد نیز علائمی نزدیک به مورد قبلی و شبیه به آبله مرغان را تجربه کرده‌اند. اگر فردی به تازگی با علائم پوستی جدیدی مواجه شده حتی در صورتی که هیچ‌گونه علامت دیگری هم نداشته باشد، باید به وجود ویروس کرونا در بدن خود شک کند. این ضایعات معمولاً در ابتدای بیماری کرونا ظاهر می‌شوند و بعد از چند روز نیز از بین می‌روند.

استفاده صحیح از ماسک در بیماران مبتلا به کرونا

با توجه به اینکه حتی افرادی که هیچ علامتی در ظاهر ندارند نیز ممکن است از جمله بیماران مبتلا به کرونا باشند، استفاده از ماسک برای همه افراد الزامی به نظر می‌رسد. ماسک‌ها از دیرباز به عنوان وسیله‌ای برای پیشگیری از انتقال آلودگی‌ها استفاده می‌شدند، با این وجود اکثر افراد بعد از سال 2020 و با فراگیری ویروس کرونا از آن استفاده کردند.

بهترین ماسک برای بیماران مبتلا به کرونا ماسک سه‌لایه است

یکی از روش‌های اصلی انتقال بیماری کرونا از طریق ذرات تنفسی است که افراد به هنگام صحبت‌کردن، عطسه یا سرفه بیرون می‌دهند. اگرچه ماسک به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقدامات برای جلوگیری از شیوع این بیماری است، باید توجه داشت که زدن ماسک نباید باعث شود که افراد رعایت فاصله اجتماعی را نادیده بگیرند. بهترین نوع ماسک توصیه شده، ماسک‌های سه‌لایه هستند که به ترتیب از سه‌لایه تشکیل شده‌اند: لایه اول که داخلی‌ترین لایه است و از ماده‌ای جاذب مانند پنبه تشکیل شده است. دومین لایه که به لایه میانی غیر جاذب معروف است و ترکیبی از پلی‌استر آن را تشکیل داده است و سومین لایه که لایه خارجی غیر جاذب است که آن هم از ترکیبات پلی‌استر ایجاد شده است. ماسک‌ها باید در تمام مناطق سرپوشیده استفاده شوند؛ چرا که در این مناطق احتمال سرایت ویروس بیشتر است. حتی در محیط‌های بازی که افراد به فاصله نزدیک از یکدیگر قرار دارند نیز باید ماسک زده شود. ماسک باید جوری استفاده شود که کاملاً از بالای بینی تا زیر چانه پوشیده شود و نباید شل باشد و روی صورت لق بزند. اگر ماسک برایتان گشاد است می‌توانید با زدن گیره‌ای آن را تنگ‌تر کنید یا بخش بالایی آن را بدوزید.

در صورتی که به ماسک‌های استاندارد و آماده دسترسی ندارید، می‌توانید از نوع دست‌ساز آن که در خانه توسط خودتان تهیه شده است استفاده کنید. ماسک‌های دست‌سازتان را بعد از دو یا سه بار استفاده بشویید و با اتو یا زیر آفتاب خشک کنید و مجدداً استفاده کنید. البته ماسک بیشتر برای بیماران مبتلا به کرونا استفاده می‌شود که بیماری خود را به دیگران منتقل نکنند.

آزمایش‌های مربوط به کرونا

برای تشخیص بیماران مبتلا به کرونا از آزمایش‌های مربوط به این بیماری استفاده می‌شود. وقتی بیمار به مرکز درمانی مراجعه می‌کند بسته به علائمی که دارد برای او آزمایش خون و عکس‌برداری از ریه تجویز می‌شود. آزمایش کرونا به دو طریق آزمایش PCR و آزمایش آنتیبادی انجام می‌شود که شخص می‌تواند یکی از آنها یا هر دو را درخواست دهد. همچنین در آزمایش خون با شمردن گلبول‌های سفید، تعداد لنفوسیت و نوتروفیل در خون فرد بررسی می‌شود که در بیماران مبتلا به کرونا نسبت این دو در مقایسه با شخص سالم تغییر می‌کند.

مدتی است که بیماری کرونا تمام جهان را درگیر خود ساخته است. ویروس‌های کرونا از خانواده ویروس‌های بزرگ‌تری هستند که بر انسان‌ها و حیوانات اثر بیماری‌زایی دارند. بیماران مبتلا به کرونا اختلالات متعددی را تجربه می‌کنند که شایع‌ترین آنها اختلالات تنفسی است و این اختلالات می‌توانند از علائمی مانند یک سرماخوردگی ساده تا علائم پیشرفته‌تری همچون مرس و سارس را شامل شوند.
آزمایش آنتی‌بادی معمولاً بعد از بهبودی بیماران مبتلا به کرونا گرفته می‌شود

آزمایش PCR به عنوان یکی از معتبرترین تست‌هایی که برای تشخیص این بیماری به کار می‌رود، شناخته شده است. در این آزمایش با استفاده از سوآپ نمونه را از حلق یا بینی بیمار می‌گیرند که معمولاً ظرف یکی دو روز نتیجه تست مشخص می‌شود.

آزمایش آنتی‌بادی یا سرولوژی از طریق نمونه‌گیری از خون انجام می‌شود. این آزمایش معمولاً بعد از بهبودی بیماران مبتلا به کرونا یعنی حداقل 21 روز بعد از بیماری از آنها گرفته می‌شود. با این آزمایش مشخص می‌شود که آیا فرد قبلاً به بیماری کرونا مبتلا شده است یا خیر. همان‌طور که گفتیم بسیاری از افراد ممکن است مبتلا باشند اما هیچ‌گونه علائمی را نشان ندهند که از این طریق می‌توانند به این موضوع پی ببرند.

نمونه گیری در منزل

حضور بر بالین بیمار در خانه و انجام نمونه گیری در منزل از خدمات آزمایشگاه سروش واقع در پیروزی تهران در روزها ی شیوع کرونا است . مراقبت در منزل همراه با خدمات آزمایشگاه تشخیص طبی سروش در روزهای شیوع کرونا در کشور، در کنار شهروندان خواهد بود . در این روزها که رفت و آمد موجب شیوع ویروس کرونا خواهد شد، انجام خدمات نمونه گیری تست کرونا در پیروزی را در منزل و به صورت رایگان انجام خواهد داد .

انواع آزمایش کویید 19:

آزمایش PCR

آزمایش PCR آزمایش های مولکولی به دنبال علائم عفونت فعال هستند.این آزمایش ها معمولاً شامل گرفتن نمونه از پشت گلو با سواب پنبه ای میباشند. سپس پزشک نمونه را برای آزمایش ارسال می کند.این نمونه تحت آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) قرار خواهد گرفت. این نوع آزمایش علائم ماده ژنتیکی ویروس را تشخیص می دهد. آزمایش PCR در صورت شناسایی دو ژن خاص SARS-CoV-2 می تواند تشخیص ویروس کرونا را تأیید کند. اگر تنها یکی از این ژنها را شناسایی کند ، نتیجه ای غیرقطعی خواهد داشت.آزمایش های مولکولی تنها می توانند به تشخیص موارد فعلی کرونا کمک کنند. آنها نمی توانند تشخیص دهند که کسی به این عفونت مبتلا شده و بهبود یافته است.

آزمایش خون (IgM و IgG)

در ابتدا شما باید به کمک تکنسین مقداری خون بدهید و سپس متخصصین مربوطه دو نوع آنتی بادی ضد کووید ۱۹ را در نمونه خون شما آزمایش می کنند این دو نوع آنتی بادی شامل IgM و IgG می شود که در آنتی بادی نوع اول عفونت های ایجاد شده بررسی می شود و در انتی بادی نوع دوم که بعد از بهبودی که شما ظاهر می شود، چرا که حدود ۴ هفته طول می کشد تا تا بدن تان بتواند آنتی بادی های نوع اول را مجددا تولید کند.

حضور بر بالین بیمار در خانه و انجام نمونه گیری در منزل از خدمات آزمایشگاه سروش واقع در پیروزی تهران در روزها ی شیوع کرونا است . مراقبت در منزل همراه با خدمات آزمایشگاه تشخیص طبی سروش در روزهای شیوع کرونا در کشور، در کنار شهروندان خواهد بود . در این روزها که رفت و آمد موجب شیوع ویروس کرونا خواهد شد، انجام خدمات نمونه گیری تست کرونا در پیروزی را در منزل و به صورت رایگان انجام خواهد داد .